Uzależnienie od narkotyków – narkomania

Narkomania – definicja

Według WHO narkomania to reakcja behawioralna z tendencją do zażywania środków psychoaktywnych stale lub okresowo. Osoby uzależnione mają za cel osiągnięcie stanu psychicznego, dzięki któremu unikają złego samopoczucia. Tak więc narkomania polega na ciągłym przyjmowaniu środka doustnie, domięśniowo, drogą oddechową lub dożylnie. Poprzez zażywanie narkotyków, osoba uzależniona wprawia się w stan odurzenia.

Co ważne, narkomania nie dotyczy tylko znanej wszystkim kokainy czy heroiny. Obejmuje ona też inne substancje i mieszkanki substancji psychoaktywnych, które po pewnym czasie doprowadzają do uzależnienia. Im dłużej narkotyk jest zażywany, tym bardziej pogłębia się problem z uzależnieniem, przez co zwiększa się dawki oraz częstotliwość ich przyjmowania. W przypadku pierwszych kontaktów z narkotykami, brak ekonomicznych barier może sprzyjać sięganiu po substancje uzależniające, szczególnie wśród młodych ludzi.

Osoba uzależniona odczuwa potrzebę zażywania narkotyków w wyniku zespołu abstynencyjnego.

Uzależnienie od narkotyków nazywane jest często również lekomanią, toksykomanią lub farmakomanią.

Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-10 rozdziela narkomanię w zależności od przyjmowanych substancji psychoaktywnych, mogą być to m.in. alkohol, opioidy, kokaina i halucynogeny.

Narkotykiem może być tak naprawdę każda substancja chemiczna, mieszanka, produkt farmaceutyczny czy produkty pochodzenia roślinnego. Tak więc narkomanią można również nazwać nadużywanie leków – są one wtedy używane w innych celach niż medyczne.

Objawy uzależnienia od narkotyków

Jak przy każdym uzależnieniu, również przy narkomanii możemy wyznaczyć kilka symptomów sugerujących, że mamy do czynienia z narkomanem. Oprócz oczywistego przymusu sięgania po substancje psychoaktywne, są to również:

• zmiana sposobu bycia, środowiska, stylu ubierania się,
• oddalanie się od przyjaciół i rodziny,
• problemy w kontaktach z otoczeniem,
• chroniczny kaszel,
• drażliwość,
• nerwowość,
• zwężenie źrenic,
• brak dbałości o higienę osobistą,
• wahania nastroju,
• zaniedbywanie codziennych obowiązków,
• wzrost tolerancji na substancje odurzające, prowadzący do zwiększania dawek narkotyków,
• koncentracja na tym, aby zdobyć narkotyk,
• wydawanie dużych sum pieniędzy,
• bezsenność,
• lęki,
• występowanie zespołu abstynencyjnego,
• problemy finansowe,
• po zażyciu narkotyków może wystąpić pobudzenie psychoruchowe, które później zamienia się w ospałość i brak motywacji.

Już pierwsze objawy uzależnienia od narkotyków powinny być sygnałami do tego, aby rozpocząć walkę o lepszą jakość zdrowia i życia.

Fazy uzależnienia od narkotyków

Narkomania jest chorobą, która rozwija się w czterech fazach. Poniżej przedstawiamy krótki opis każdej z nich.

1 krok – atrakcyjność narkotyku

Osoba jeszcze nie uzależniona przyjmuje narkotyki dla lepszego samopoczucia, dopiero poznaje go, a samą substancję uważa za pozytywną.

2 krok – uzależnienie psychiczne

Rozpoczyna się odczuwanie przymusu sięgania po narkotyk – nie tyle z powodu symptomów fizycznych, co z chęci zmiany ponurej rzeczywistości.

3 krok – uzależnienie fizyczne

Na tym etapie rozpoczyna się konieczność przyjmowania narkotyku ze względu na występujące wymioty, niepokój czy bóle. Powodem przestają być już tylko objawy psychiczne.

4 krok – degradacja

Ostatnia faza uzależnienia, która przez nadmierne używanie narkotyku powoduje poważne uszkodzenie zdrowia, a nawet śmierć. Osobie uzależnionej wydaje się, że nie może już funkcjonować bez zażywania narkotyków.

Skutki uzależnienia od narkotyków

Skutki przyjmowania narkotyków mogą być przeróżne – zarówno na poziomie zdrowia fizycznego, psychicznego, jak i relacji społecznych.

Najgroźniejszymi skutkami uzależnienia są:

• skutki zdrowotne – uszkodzenia narządów wewnętrznych, zatrucia, możliwość zachorowania na AIDS, duża tendencja do rozwoju zaburzeń psychicznych, duże osłabienie odporności, częste infekcje wirusowe,
• stany depresyjne,
• napady agresji,
• agresja wobec najbliższych, skłonność do łamania zasad,
• duża drażliwość,
• wykluczenie społeczne,
• zaburzenia więzi rodzinnych kończące się całkowitym zerwaniem kontaktu,
• zagrożenie utratą bliskich,
• bezrobocie,
• udar mózgu,
• uszkodzenie nerek i wątroby,
• spadek masy ciała,
• bezdomność.

Profesjonalne leczenie w ośrodkach terapii uzależnień jest kluczowe dla skutecznego radzenia sobie z tymi skutkami.

Jak wygląda narkoman?

Stereotypy krzywdzą ludzi – o tym wie każdy. Nie każdy jest jednak świadomy, że stereotyp narkomana również jest przekłamany.

Myśląc o typowym narkomanie, wyobrażamy sobie kogoś całkowicie zaniedbanego, w brudnych ubraniach, wychudzonego, a najczęściej nawet bezdomnego. Jest to jednak błędne spojrzenie na uzależnionych od narkotyków. Narkomani mogą pojawić się nawet w naszym najbliższym otoczeniu.

Rozpoznać narkomana po wyglądzie fizycznym możesz, jeśli u kogoś występuje/ą:

• krwawienie z nosa,
• uporczywy kaszel,
• nadmierne i odurzające poty,
• rozwolnienia lub zaparcia,
• wymioty,
• zaczerwienione białko oka,
• zaczerwienione oczy,
• drżenie rąk i mięśni,
• nakłucia na rękach, stopach, brzuchu,
• omdlenia.

Sprawdź również artykuł: Typowe zachowanie narkomana.

Czy da się samemu wyleczyć z narkomanii?

Leczenie uzależnienia od narkotyków może być bardzo ciężkim etapem w życiu każdego narkomana. Ciężko jest zwalczyć to w pojedynkę. Wiele samodzielnych prób podjęcia leczenia może zakończyć się niepowodzeniem, a w najgorszych przypadkach zwiększeniem intensywności występowania symptomów uzależnienia.

Osobie, która bierze narkotyki jest ciężko wygrać z potężnymi mechanizmami zarówno psychologicznymi jak i fizycznymi. Wpływają one bardzo poważnie na funkcjonowanie mózgu, który w pewnym momencie za wszelką cenę domaga się trucizny, którą są środki psychoaktywne.

Jeśli jesteś uzależniony od narkotyków i potrzebujesz pomocy w leczeniu uzależnienia lub chcesz pomóc osobie uzależnionej, to warto udać się na terapię indywidualną w specjalistycznym ośrodku. Skontaktuj się z odpowiednią osobą i uwolnij się od uzależnienia.