DOŁĄCZ DO PORTALU

Zaufany psycholog logo

Słownik psychologiczny

Chcesz poznać terminy, które używa się na co dzień w psychologii? Sprawdź nasz słownik psychologiczny – zbieramy w nim te słowa i wyrażenia, które możesz usłyszeć, a może dowiesz się czegoś nowego? Nie czekaj, nasza encyklopedia stoi przed Tobą otworem!

Wybierz literę, na którą zaczyna się słowo, które chcesz sprawdzić lub wyszukaj definicję z poniższej listy.
A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | W | Z

Flow

Głębokie zaangażowanie w czynność wykonywaną np, malowanie bądź nauka jest związane z poczuciem szczęścia jak

Ostra depresja

Ostry epizod depresyjny, cechuje się dużo większą liczbą symptomów w większym stopniu niż to wymagane

Trans

Element przeżycia hipnozy trwający od 15 do 20 minut, charakteryzujący się występowaniem doznań związanych ze

Anozognozja

Anozognozja to termin używany do opisania sytuacji, w której osoba nie chce przyznać, że jest

Inteligencja emocjonalna

Podstawą inteligencji emocjonalnej jest zdolność obserwowania, rozumienia i kontrolowania własnych emocji, na której podstawie rozwija

Hipokamp

Hipokamp to struktura mózgowa, będąca częścią układu limbicznego, zlokalizowana w przodomózgowiu. Leży między wzgórzem a

Leki przeciwpsychotyczne

Inaczej neuroleptyki, są to leki łagodzące objawy psychotyczne, stosowane głównie w leczeniu schizofrenii. Leki przeciwpsychotyczne

Neurony wielokomórkowe

Neurony wielokomórkowe to jeden z typów komórek zwojowych, których aksony tworzą nerw wzrokowy. Charakteryzują się

Agnozja asocjacyjna

Agnozja asocjacyjna to forma agnozji, w której trudności w rozpoznawaniu bodźców nie wynikają z deficytów

Terapia długoterminowa

Długotrwała terapia, trwająca na przykład kilka lat, mająca na celu zmianę struktury osobowości pacjenta. Zwykle

Autostygmatyzacja

Autostygmatyzacja (zwana także samonapiętnowaniem) to proces wewnętrznego przyjęcia i odniesienia do siebie społecznej stygmatyzacji, w

Dysocjacja

Dysocjacja to oddzielanie czynności umysłowych od świadomości Podczas tego stanu myśli,działania i emocje osoby nie

Ofidiofobia

Ofidiofobia to fobia specyficzna która objawia się lękiem przed wężami.

Agorafobia

Jeden z rodzajów fobii. Jest to lęk przed przebywaniem na przestrzeniach otwartych, opuszczaniem domu, wchodzeniem

Neurony drobnokomórkowe

Neurony drobnokomórkowe to jeden z typów komórek zwojowych, których aksony tworzą nerw wzrokowy. Charakteryzują się

Aha przeżycie

Gwałtowne i zaskakujące zrozumienie istoty, odkrycie lub uświadomienie sobie czegoś, co wcześniej pozostawało niepojęte lub

Frustracja

Doświadczany jako nieprzyjemny stan emocjonalny wynikający z braku możliwości zaspokojenia pragnień.

Socjotechniki

Manipulacja lub perswazja to socjotechniki które wpływają na drugą osobę aby ta wykonała określone działania,

Rozproszenie odpowiedzialności

Dezintegracja odpowiedzialności (znane również jako dyfuzja odpowiedzialności, efekt widza czy efekt obojętnego przechodnia) polega na

Role płci

Oczekiwania i reguły podzielane przez ogół społeczeństwa, które dotyczą właściwych zachowań u kobiety i mężczyzny.

Myślenie intuicyjne

Nie oparte na świadomym zrozumieniu czy reprodukowaniem treści myśleniowych. Ujmowanie poczuciowe stanów rzeczowych, związkowych czy

Samoocena dojrzała

Jest to najwyższy poziom oceny siebie, osiągany poprzez umiejętność obiektywnego spojrzenia na własne działania oraz

Zapamiętywanie

Jest to jedna z kluczowych faz procesów pamięciowych. Polega na zapisaniu w systemie nerwowym informacji

Sztywność myślenia

Jest definiowana jako trudność w dokonaniu zmiany dotychczasowego sposobu postrzegania, interpretowania, rozumienia określonych zjawisk podczas

Tremor

Inna nazwa to drżenie związane z alkoholem. Charakteryzuje się drżeniem rąk, a czasami całego ciała.

Uogólnianie

Operacja umysłowa wynikająca z analizy i syntezy, polegająca na łączeniu określonych wspólnych cech, które umożliwiają

ID

Element struktury osobowości stanowiący pierwotny składnik podświadomości, złożony z biologicznych uwarunkowań. Dla ID typowe jest

Ból przewlekły

Intensywny, długotrwały i nieuleczalny ból. Powstaje na skutek czynników wewnętrznych i odczuwany jest jako ból

Afazja Broki

Afazja Wernickiego, nazywana również afazją czuciową, to zaburzenie mowy, które objawia się trudnościami w przypominaniu

Błędne określenie źródła

Błędne przypisanie źródła naszych wspomnień. Przykładem może być przekonanie, że rozpoznaję mężczyznę, ponieważ spotkałem go

Nadwrażliwość

Indywidualna cecha organizmu, polegająca na nadmiernie intensywnej reakcji na wybrane bodźce i czynniki zewnętrzne.

Odsłonięcie myśli

Odsłonięcie myśli to objaw pozytywny, zwany również objawem wytwórczym, który może wystąpić podczas psychozy (np.

Nawyk

Nawyk to nabyty w wyniku powtarzania jakiejś czynności, wzorzec zachowania lub reagowania o względzie dłużej

Wzmacnianie negatywne

Często rozumiane jako reperkusje, to postrzegane jako nieprzyjemne, niekorzystne efekty zachowań. Przykładami mogą być np.

Euforia

Głęboki, pełen radości i podniosły stan emocjonalny, jest związany z optymizmem i zwiększoną aktywnością, sytuacji

Zespół stresu pourazowego

Innymi słowami PTSD. Stany lękowe występujące po traumatycznym i wyczerpującym psychicznie wydarzeniu, takim wydarzeniem może

Nastawienie do marki

Czynnik istotny przy świadomym wyborze produktu przez konsumenta. Konsument wkłada świadomy trud w analizowanie treści

Efekt gafy

Efekt gafy opisuje sytuację, w której popełniony przez kogoś błąd wpływa na zwiększenie uczucia sympatii

Obrona percepcyjna

Pojęcie związane z psychoanalityczną teorią osobowości, używane do opisu procesu ochrony jednostki przed lękiem, związanym

Morfogeneza

Dążenie systemu rodzinnego do zmiany oznacza jedno z podstawowych pojęć psychoterapii systemowej. System musi być

Impulsywność

Impulsywność to skłonność do podejmowania nagłych, nieprzemyślanych działań. Osoba, która jest pod wpływem impulsu nie

Fanatyzm

Nieracjonalny zapał, bezrefleksyjne podejście lub ślepe posłuszeństwo wobec określonej ideologii, przekonań czy jednostki.

Efekt społecznych oczekiwań

Efekty społecznych oczekiwań przedstawiają nasze skłonności do prezentowania się w mozliwie najlepszym świetle. Dotyczy to

Zespół Otella

Inaczej nazywana paranoją alkoholową, prowadząca do chorobliwej zazdrości u osoby uzależnionej. Choroba rozwija się stopniowo,

Epilepsja

Objawem zaburzenia czynności bioelektrycznej komórek mózgowych są napady padaczkowe które obejmują: okresowe napady konwulsyjne, zaburzenia

Złudzenie

Każdorazowa sytuacja bodźcowa, w której to, co jest dostrzegane, nie jest możliwe do przewidzenia na

Manieryzmy ruchowe

Dziwne, sytuacyjnie niewłaściwe i trudne do zrozumienia dla innych gesty lub ruchy (np. poruszanie się

Bruksizm

Bruksizm to nawykowe, nieświadome ściskanie zębów i zgrzytanie nimi. Może występować również w nocy, przybierając

Wzmacnianie pozytywne

Często nazywane także gratyfikacją, to postrzegane jako pozytywne i pożądane rezultaty działań. Przykładami mogą być

Inteligencja

Inteligencję można określić jako właściwość psychiki odpowiedzialną za efektywność przebiegu procesu myślenia, dzięki któremu jednostka

Afonia

Afonia to stan bezgłosu, czyli utrata mowy lub jej bezdźwięczność, który może być spowodowany czynnikami

Wundt Wilchem

Niemiecki filozof, fizjolog i psycholog Wilchem Wundt (1832-1920), uważano że to on jest stworzycielem obecnej

Abstrahowanie

Operacja umysłowa będąca wynikiem analizy i syntezy, polegająca na wyodrębnieniu określonych cech przy jednoczesnym pomijaniu

Samoświadomość

Jest to forma samopoznania. Samoświadomość oznacza świadomość własnego istnienia, umożliwiającą ocenę i porównanie własnych działań

Inteligencja przestrzenna

Jest opisywana poprzez poziom zdolności myślenia wizualnego w kategoriach kształtów geometrycznych, czyli umiejętność dostrzegania elementów

Interpretacja

Podstawowa metoda pracy psychoanalityka. Jej celem jest uświadomienie nieświadomych treści psychicznych poprzez wyjaśnienie sensu, przyczyny

Intuicja

Pojęcie odnoszące się do przekonań i przeczuć wewnętrznych dotyczących określonych zjawisk, sytuacji czy osób. Zobacz:

Eudajmonizm

Cel etyczny i właściwa postawa życiowa, wywodząca się ze starożytności. Można rzec, że jej początek

Schemat poznawczy

Podstawowy składnik wiedzy o rzeczywistości społecznej. Schemat poznawczy stanowi organizację wcześniejszych doświadczeń jednostki związanych z

Świadomość

Myślenie, doświadczenie emocji i to co jest obiektem spostrzegania to zdawanie sobie sprawy przez jednostkę

Samooszukiwanie

Jeden z rodzajów dysymulacji, będący formą urojenia, przejawiający się oszukiwaniem samego siebie poprzez utrzymywanie nieuzasadnionych,

Indukcja

Drugi etap hipnozy w podejściu Ericksonowskim, który pełni rolę wprowadzenia do stanu transowego. Zgodnie z

Amnezja

Amnezja, czyli utrata pamięci, może być spowodowana przez uszkodzenia różnych obszarów mózgu, a najcięższe przypadki

Nadmierna senność

Inaczej hipersomnolencja. Jest to zaburzenie, w którym pacjent doświadcza nadmiernej ilości snu lub zmiany stanu

Doznania fantomowe

Odczuwane w wyniku amputacji lub uszkodzenia nerwów obwodowych bądź rdzenia kręgowego, to zespół charakterystycznych wrażeń

Eros

Jeden z instynktów obecnych od narodzin, obejmujący nie tylko instynkt seksualny, lecz także instynkt samozachowawczy.

Ideologia

Poglądowy i przekonaniowy system wyznawany i podzielany przez grupę społeczną oraz dotyczący obecnego świata społecznego,

Diagnoza

Ocena obecnego stanu pacjenta, wykonywana w celu określenia odpowiedniej formy interwencji. Diagnoza jest przeprowadzana w

Mutyzm

Całkowity brak aktywnej mowy, pojawiający się w przypadku braku organicznego uszkodzenia układu nerwowego, występuje w

Interwencja

Forma natychmiastowej pomocy psychologicznej, zazwyczaj skierowanej do osoby znajdującej się w sytuacji kryzysowej. Interwencja jest

Przemoc seksualna

Kategoria przemocy powiązany z uczestnictwem agresji seksualnej, postrzeganej jako zachowania fizyczne albo słowne, zmierzające do

Katalepsja

Katalepsja (znana również jako giętkość woskowa) to stan, w którym osoba utrzymuje narzuconą jej pozycję

Zaniedbywanie

Niewypełnianie obowiązków powiązanych z opieką takich jak głodzenie, niepodawanie leków, uniemożliwanie codziennej higieny osobistej, utrudnianie

David Wechsler

David Wechsler – amerykański psycholog, urodzony w 1896 roku. Twórca opublikowanej w 1955r. skali inteligencji

Psychoza poporodowa

Ewoluuje u około 0,1-0,2% kobiet, przeważnie w okresie 2 tygodni po urodzeniu dziecka. Objawy to

Odpamiętywanie

Czynność pamięciowa opierająca się na wcześniej zapamiętanych informacjach. Przypomnienie następuje przez odtwarzanie, rozpoznawanie oraz nieświadome

Uniwersalność emocji

Oznacza to, że wyrażanie emocji za pomocą mimiki twarzy jest zdolnością powszechną i niezależną od

Fazy rozwoju alkoholizmu

Schematy rozwoju alkoholowej choroby, które przedstawił E.M. Jelinek na podstawach analiz historii choroby u ponac

Encefalopatia Wernickego

Zagrażający życiu, ostry zespół neurologiczny, który składa się z zaburzeń świadomości, apatii, odrętwienia, półsennego majaczenia,

Komisurotomia

Komisurotomia to zabieg psychochirurgiczny który polega na przecięciu spoidła wielkiego i spoidła przedniego łączącego lewą

Nacjonalizm

Patriotyzm to ideologia która mówi że dla osoby i społeczeństwa naród jest najważniejszy,osobę cechuje lojalność

Kooperacja

Maksymalny pożytek wszystkich osób zaangażowanych poprzez współpracę.

Wielka piątka

Pięcioczynnikowy model osobowości w skrócie wielka piątka (ang. Big Five) autorem modelu jest Paul Casta

Introwersja

Cecha przeciwna ekstrawersji, charakteryzująca się tendencją do skupiania uwagi i działań „do wewnątrz”, z ukierunkowaniem

Cel społeczny

Cel, do którego zmierza jednostka lub grupa, aby zaspokoić określone potrzeby, wyróżniony i wzbogacony przez

Ja

Pojęcie, które może odnosić się zarówno do własnego ciała (razem z jego obrazem i oceną),

Dehumanizacja ofiar

Dehumanizacja to proces, w którym grupa ludzi zostaje wyłączona spod obowiązujących norm moralnych, co pozwala

Teoria doboru płciowego

Opracowana przez Karola Darwina. Miała na celu wyjaśnienie dziedziczenia i utrwalania cech, które stanowią przeszkodę

Zapamiętywanie sensoryczne

Jeden z typów przechowywania informacji. Pamięć sensoryczna obejmuje gromadzenie wrażeń pochodzących ze zmysłów.

Dyspraksja

Choroba, która powoduje trudności w poruszaniu się. Dotyczy około 10% dzieci, przy czym chłopcy są

Alekstymia

Alekstymia to brak zdolności do odczuwania, uświadamiania sobie, rozumienia i wyrażania własnych uczuć. Osoby z

Klaustrofobia

Klaustrofobia to fobia specyficzna która objawia sie lękiem przed zakmniętymi pomieszczeniami i przebywaniem w nich.

Błędne koło

Fenomen wzajemnego, niepożądanego nasilenia dwóch elementów zachowań lub sytuacji. Każdy z elementów błędnego koła wywołuje

Agnozja

Agnozja to zaburzenie polegające na utracie zdolności do świadomego rozpoznawania i nazywania bodźców sensorycznych, takich

Nikotyna

Nikotyna to substancja psychoaktywna obecna w różnych gatunkach tytoniu oraz w śladowych ilościach w niektórych

Ewolucyjna teoria snu

Ewolucyjna teoria snu zakłada, że pierwotną funkcją snu jest oszczędzanie energii. Według tego poglądu sen

Panika

Momentalny i wszechogarniający lęk o bardzo dużej intensywności, który wywołuje uczucie przerażenia oraz powoduje zmiany

Piromania

Piromania, znana również jako patologiczne podpalanie, to zaburzenie zaliczane do grupy zaburzeń kontroli impulsów i

Dendryt

Dendryt to rozgałęziona wypustka neuronu, która zwęża się ku końcowi. Nazwa „dendryt” pochodzi od greckiego

Impulsywność seksualna

Niemożność powstrzymywania się od seksualnych zachowań, szczególnie niebezpieczne dla samego siebie jak i dla innych

Deficyt behawioralny

Brak konkretnej umiejętności w zakresie zachowań, która powinna występować na danym etapie rozwoju. Deficyty behawioralne

Tetraplegia

Innymi słowami, porażenie czterokończynowe, jest to schorzenie opierający się na utraceniu kontroli i czucia mięśniowej

Organizowanie grup

Jedna z kluczowych zdolności wchodząca w skład inteligencji społecznej, polegająca na efektywnym planowaniu i organizowaniu

Agnozja apercepcyjna

Agnozja apercepcyjna to rodzaj agnozji, w którym zaburzenia w rozpoznawaniu przedmiotów wynikają z trudności w

Pica

Pica to zachowanie utrzymujące się przez co najmniej miesiąc i występujące co najmniej dwa razy

Ingracjacja

Podlizywanie się czyli zyskiwanie czyjejś akceptacji i sympatii przez mówienie komplementów, wykonywanie przysług, pochwał, podkreślanie

Dylemat dóbr publicznych

Dylemat społeczny, polegający na zjawisku postrzegania przez wszystkie osoby potrzeby wkładania własnych środków w celu

Skale inteligencji Weschlera

Najczęściej stosowane testy inteligencji to skale inteligencji Wechslera. David Weschler to osoba zajmująca się testami.

Atawizm

Atawizm (odwrócenie, powrót) to termin określający ponowne pojawienie się cechy, która nie występowała w kilku

Grupa

Jest to jakaś liczba osób połączona w całość. Zespół jest tworem skomplikowanym i zmiennym, a

Infrahumanizacja

Łagodniejsza forma dehumanizacji, czyli traktowanie członków niektórych grup społecznych jako nienależących do zbioru istot ludzkich.

Rozszczepienie

Pojęcie pochodzące z klasycznej teorii psychoanalitycznej, będące częścią mechanizmów obronnych. Opisuje nieświadomy proces oddzielania sprzecznych

Spostrzegawczość

Jedna z podstawowych funkcji psychicznych, definiowana przez liczbę oraz charakterystyki elementów wyróżnianych przez jednostkę podczas

Deformacja

Deformacjami określamy niekorzystne zmiany w strukturze funkcjonowania, które pojawiają się jako wynik nowych układów warunków,

Choroba sieroca

Zespół objawów zahamowania wzrostu jak i opóźnienia w rozwoju emocjonalnym u niemowląt , wynikający z

Ekspresja emocjonalna

Ekspresja emocjonalna to zdolność do wyrażania emocji, która jest przedmiotem badań porównawczych między płciami. Wiele

Dwanaście kroków AA

Osiąganie trzeźwości krokami to program opracowany przez AA. Dwanaście kroków pochodzi z praktycznych doświadczeń pierwszych

Neuron

Komórka nerwowa to podstawowa jednostka strukturalna, funkcjonowania układu nerwowego, jest zdolna do przetwarzania i przewodzenia

Amnezja dysocjacyjna

Jest to zaburzenie polegające na nasilonej utracie pamięci, która nie ma przyczyn organicznych i dotyczy

Oksytocyna

Hormon produkowany przez tylny płat przysadki mózgowej. Oksytocyna reguluje skurcze macicy, wydzielanie mleka, a także

Aleksja

Niemożliwość do rozpoznawania i rozumienia słów jak i pisemnych tak i drukowanych, a także ideogramów

Efekt Zeigarnik

Efekt Zeigarnik to efekt, który został nazwany na część Blumy Zeigarnik, która go odkryła i

Motoryka mała

Inaczej motoryka rąk. Odnosi się do sprawności ruchowej rąk, obejmującej szybkość i precyzję ruchów; umiejętności

Fobia

Fobia to termin pochodzący z greki (phobia), oznaczający lęk, strach lub przerażenie. Zgodnie z tą

Syndrom młodego mężczyzny

Mężczyźni w wieku 15-29 lat dokonują zachowania o charakterze rozrywkowym (wypadki drogowe, hazard, sporty ekstremalne)

Estymacja

Estymacja w nieformalnym użyciu odnosi się do próby zdroworozsądkowego odgadnięcia wartości danego czynnika. W kontekście

Dekompensacja psychotyczna

Krótkotrwałe, tymczasowe, pojawiające się najczęściej w sytuacjach kryzysowych zaburzenie przystosowawcze objawiające się niemożnością prawidłowego funkcjonowania

Leki trójpierścieniowe

Jedna z grup leków przeciwdepresyjnych. Leki trójpierścieniowe hamują wychwyt zwrotny serotoniny i katecholamin przez neurony

Spirala przemocy

Koncepcja, według której agresywne zachowania mają tendencję do utrwalania się i nasilania pod wpływem wcześniejszych

Gniew

Emocjonalna reakcja wywołana przez ludzi stanowi zagrożenie, przeszkodę albo atak ze strony innych osób. Czasami

Omamy

Mówiąc inaczej omamy, to zaburzenia percepcyjne. Występują one w przebiegu psychoz, mogą również być wynikiem

Bradyleksja

Nieprawidłowo wolne czytanie. Termin ten odnosi się do przypadków, w których opóźnione tempo czytania nie

Terapia Ericksonowska

Forma psychoterapii oparta na założeniu, że człowiek ma naturalną zdolność do radzenia sobie z własnymi

Czynnik egzogenny

Jeden z czynników chorobotwórczych wyróżnianych w psychopatologii i psychiatrii. Czynnik egzogenny to czynnik związany ze

Objawy psychotyczne

Objawy psychotyczne to symptomy wskazujące na utratę kontaktu z rzeczywistością. Mogą objawiać się między innymi

Lateralizacja

Lokalizowanie aparatów w mózgu to proces który odpowiada za wybrane funkcje zachowania z jednej z

Opóźnienie rozwoju

Nierównomierność między wiekiem dziecka a poziomem jego sprawności psychofizycznej, objawiająca się reakcjami charakterystycznymi dla młodszych

Psychologia kliniczna

Obszar psychologii, który skupia się na zrozumieniu i opisie również zdrowych,jak i nieprawidłowych metod działania,

Okres latencji

Okres w rozwoju psychoseksualnym człowieka. Faza latencji charakteryzuje się oddaleniem dziecka od swojej seksualności i

FAS

FAS to zespół płodowy alkoholowy.

Opiaty

Grupa substancji chemicznych, pozyskanych z maku lekarskiego lub jego pochodnych. Najbardziej znane opiaty to morfina,

Nekrofilia

Nazwa „nekrofilia” wywodzi się od łacińskich słów „nekros” (martwy) oraz „philia” (skłonność, miłość). Jest to

Teoria Pola

bazujący na szerokich podstawach wachlarz teorii, które koncentrują się na ogólnym kontekście psychologicznym i próbują

Nuda

Nuda cechuje się osłabieniem uwagi, brakiem zainteresowania działaniem oraz niedoborem motywacji do zrobienia czegoś.Pojawia się

Sterowanie negatywne

Inaczej awersyjne to rodzaj oddziaływania społecznego, który ma na celu wywoływanie, utrwalanie i zmienianie zachowań

Norma osobista

Poczucie moralnego obowiązku do podjęcia określonego działania w konkretnej sytuacji. Norma osobista to sprecyzowana wersja

Genetyka

Dział nauki badający kwestie zmienności organizmów i dziedziczność, zależne od nośników cech przekazywanych z pokoleń

Natręctwa

Natręctwa to przymusowe i powtarzające się myśli lub tendencje do działań. Występują wbrew świadomej woli

Osobowość dogmatyczna

Charakteryzuje osoby, które przypisują szczególne znaczenie źródłom, z których pochodzą informacje na temat sytuacji, wydarzeń

Cnota

W tradycyjnej psychoanalizie: cecha charakterystyczna dla danej fazy rozwojowej. Konkretna wartość (nadzieja, wola, zdecydowanie, kompetencje,

Terapia linii czasu

Metoda wywodząca się z programowania neurolingwistycznego, opierająca się na odkryciu, które mówi, że człowiek w

Urojenia

Myślenia zaburzenia treści, fałszywe przekonania sprzeczne z osobistym doświadczeniem, utrzymujące się pomimo dowodów, argumentów i

Efekt konfirmacji

Efekt Konfirmacji (nazwany również błędem konfirmacji lub efektem potwierdzenia) odkrył w 1960 roku angielski psycholog

Iluzja

Inaczej złudzenie. Iluzja to fałszywe wrażenie dotyczące istnienia danej rzeczy lub zjawiska.

Bierny

Nieczynny, pasywny, w spoczynku. Osoba charakteryzująca się postawą kogoś, kto pozwala, by czynniki zewnętrzne miały

Katapleksja

Nagła utrata napięcia mięśniowego, która prowadzi do upadku.

Czynnik psychogenny

Jeden z czynników patogennych, wyróżnianych w psychopatologii i psychiatrii. Czynnik psychogenny to czynnik związany z

Neurolingwistyka

Neuronalne podstawy mówienia to obszar badań graniczący pomiędzy psycholingwistyką a neurologią. Multidyscyplinarny nurt skupia się

Afiliacja

Afiliacja to dążenie do nawiązywania i utrzymywania kontaktów społecznych, które zapewniają jednostce poczucie więzi z

Naiwna koncepcja percepcji

Model, który pomija problem przekształcania danych zmysłowych na dane umysłowe. Zgodnie z tą koncepcją, rejestrator

Atrakcyjność interpersonalna

Atrakcyjność będąca wynikiem wielu elementów wpływających na sposób postrzegania nas przez innych jak: podziw, szacunek,

Szklany sufit

Dyskryminacja kobiet to pojęcie które określa nieformalne ograniczenie kobiet w delegowaniu zawodowym i politycznym.

Hormony nadnerczy

Hormony produkowane przez korę nadnerczy oraz rdzeń nadnerczy. Substancje hormonalne wydzielane przez korę nadnerczy to

Interwencja kryzysowa

Interwencja kryzysowa jest stosowana u osób, które doświadczyły nagłego i silnego urazu psychicznego. Do przykładów

Wyuczona bezradność

Pesymistyczne podejście, które przejawia się przypisywaniem przyczyn niekorzystnych wydarzeń stałym czynnikom zewnętrznym i ogólnym. Tego

Atrybucje

Fritz Heider był twórcą teorii atrybucji. W 1958 roku jako jeden z pierwszych opisał mechanizm

Instynkt

Automatycznie aktywowane skłonności do określonych zachowań poprzez bodźce wyzwalające i odpowiednie czynniki, jednocześnie hamowane podczas

Substytucja

Jeden z mechanizmów obronnych polegający na zastępowaniu nie zrealizowanych celów łatwiejszymi do osiągnięcia. Uważa się

Dyslalia

Dyslalia to ogólny termin odnoszący się do różnych form wad wymowy. Irena Styczek definiuje ją

Analogia

Analogia to relacja między dwoma obiektami, oparta na ich podobieństwach w strukturze wewnętrznej lub zależnościach.

Dysfazja

Łagodne lub przejściowe trudności w mowie, czasami termin ten bywa używany zamiennie z pojęciem afazja.

Lateralizacja nieustalona

Brak przewagi jednej strony ciała objawia się jako oburęczność, obuoczność i podobne cechy. Ta cecha

Samowiedza

Kształtująca się na podstawie doświadczeń życiowych w oparciu o poczucie własnej tożsamości, to świadomość o

Czynności pamięciowe

Procesy, powiązane z funkcjonowaniem pamięci człowieka. Podstawowe czynności pamięciowe to zapamiętywanie, przechowywanie i przypominanie. Zapamiętywanie

Genotyp

Genotyp to kompletna pula genów każdego indywidualnego organizmu. Genotyp zawiera dziedziczne czynniki, które są przekazywane

Stabilność emocjonalna

Cecha osobowości, będąca częścią sfery emocjonalnej człowieka, ściśle związana z zdolnością radzenia sobie w trudnych

Ugodowość

Ugodowość to jedna z cech wielkiej piątki oznaczająca tendencję do darzenia zaufania innym ludziom, podporządkowania

Insulina

Hormon wytwarzany przez trzustkę. Insulina odgrywa rolę w regulacji uczucia głodu oraz poziomu glukozy we

Hedonizm

Cel etyczny i właściwa postawa życiowa, pochodząca ze starożytności. Według niej przyjemności cielesne takie jak

Język matczyny

Inaczej mowa niemowlęca, „baby talk” lub mowa skierowana do dziecka. Jest to sposób komunikacji dorosłych

Cukrzyca

Choroba związana zbyt niskim poziomem insuliny – hormonu, który umożliwia glukozie przenikanie do wnętrza komórek,

Indywidualizm

Poczucie danej osoby dotyczące jej autonomii i wyjątkowości, przejawiające się w utrzymywaniu i prezentowaniu wewnętrznie

Kleptomania

Jest to rzadkie zaburzenie, w którym pacjent nie potrafi powstrzymać się od patologicznych, indywidualnych kradzieży.

Algorytm

Algorytm jest niezawodnym i precyzyjnym opisem, który prowadzi do wykonania konkretnego działania. Posiada skończoną liczbę

Ekshibicjonizm

Ekshibicjonizm to zachowanie, które często występuje w chartakterze impulsywnym, polegające na obnażaniu swoich narządów płciowych.

Ignorancja

Okazywanie braku zainteresowania wobec wydarzenia, zachowania lub sytuacji uznawanej przez daną osobę za nieistotną.

Uprzedzenie

Najczęściej negatywne nastawienie do członków określonej grupy społecznej wyłącznie z powodu przynależności do niej. Uprzedzenie

Katharsis

Jedno z kluczowych zjawisk psychoterapii, posiadające właściwości terapeutyczne. Jego sednem jest uwolnienie od bólu, rozładowanie

Sterowanie pozytywne

Jest to rodzaj oddziaływania społecznego, który polega na wywoływaniu, utrwalaniu i zmienianiu zachowań poprzez zastosowanie

Zobojętnienie uczuciowe

Całkowity brak odczuwania emocji lub ich zauważalne ograniczenie (nazywamy to również hipopatią) powiązany jest z

Opakowanie

Opakowanie to przedmiot, w którym dany produkt jest zapakowany. Ma ono istotne znaczenie w marketingu,

Zachowania wiążące

Aby kształtować i podtrzymywać relacje między dwoma osobami są wykonywane głownie pewne działania i zachowania

Identyfikacja introjekcyjna

Pojęcie z teorii relacji z obiektem. Identyfikacja introjekcyjna, obok identyfikacji projekcyjnej, jest mechanizmem kształtującym wewnętrzny,

Godność

Jako osobista cecha każdego człowieka oznacza wewnętrzne poczucie własnej wartości oraz dążenie do uznania w

Zapamiętywanie celowe

Jeden z typów pamięci, nazywany także pamięcią intencjonalną. Pamięć celowa rozumiana jest jako skierowana aktywność

Histamina

Histamina to neuroprzekaźnik o działaniu pobudzającym, który jest powiązany z występowaniem reakcji zapalnych w organizmie.

Abulia

Abulia jest rozumiana jako zmniejszenie zdolności do podejmowania działań lub myślenia. Abulię cechuje także brak

Myślenie logiczne

Myślenie zgodnie z prawami logiki, w którym zachodzi wyraźne uczłonowanie sekcji myśli i wzajemnych relacji.

Amygdalotomia

Amygdalotomia to zabieg który polega na oddzieleniu połączeń jąder migdałowatych które znajdują się w układzie

Sadomasochizm

Forma zaburzenia preferencji seksualnych, mający w sobie cechy masochizmu i sadyzmu.

Zdrowie psychiczne

Zdrowie psychiczne odnosi się do ogólnego dobrostanu, który obejmuje brak zaburzeń, napięć psychicznych czy chorób.

Analiza

Koncepcja psychologiczna opracowana przez Erica Berne’a. Bazuje na teorii osobowości, traktowanej jako system trzech odrębnych

Ja idealne

Oznacza to, jaką osobą człowiek pragnie być. Ja idealne, jeśli jest znacznie różne od Ja

Projekcja

Mechanizm obronny, który polega na przypisywaniu własnych, niepożądanych myśli, przekonań lub motywów innym osobom z

Neuroprzekaźnik

Neuroprzekaźnik to substancja chemiczna obecna w układzie nerwowym człowieka, która umożliwia przekazywanie impulsów nerwowych między

Dewiacja

Dewiacja oznacza odchylanie się od normy bądź standardu, natomiast samo pojęcie jest używane jako określenie

Bigoteria

Oznacza przesadne, nadmierne i okazywane na pokaz praktykowanie religii, przy jednoczesnym braku autentycznej religijności i

Efekt horoskopowy

Efekt Horoskopowy polega na skłonności do uznawania opisu złożonego ze stwierdzeń bardzo ogólnych, za niezwykle

Zaburzenie organiczne

Dysfunkcje psychiczne i emocjonalne biorące się z nieprawidłowości struktury narządów mających wpływ na psychikę (zwłaszcza

Schemat społeczny

Podstawowy składnik wiedzy o świecie społecznym. Są to wszelkie zorganizowane informacje dotyczące wydarzeń społecznych i

Giętkość myślenia

Określa się przez łatwość w zmianie dotychczasowego sposobu postrzegania, przedstawianiu, rozumienia konkretnych wydarzeń podczas analizowaniu

Teratogeny

Bodźce niegenetyczne mające niekorzystny wpływ na płód, który jest w okresie prenatalnym i szkodzące w

Zapamiętywanie myślowe

Jeden z typów przechowywania informacji. Pamięć intelektualna dotyczy gromadzenia własnej aktywności umysłowej.

Homeostaza

Homeostaza, pojęcie wprowadzone przez fizjologa Waltera B. Cannona, odnosi się do zdolności organizmu do utrzymywania

Testosteron

Hormon płciowy, należący do androgenów, czyli męskich hormonów płciowych. Testosteron jest wytwarzany przez jądra, stymuluje

Uwaga selektywna

Proces polegający na ignorowaniu dużej liczby bodźców, które są nieistotne lub utrudniają w danym momencie

Nieletni

Odpowiedzialność karna osób małoletnich to termin prawny którego używa się w postępowaniu karnym wobec dzieci

Chwiejność emocjonalna

Brak stabilności lub nieprawidłowość w sferze emocjonalnej, polegająca na zbyt szybkim przechodzeniu od uczuć pozytywnych

Tanatos

Drugi z instynktów (po Erosie) obecnych od narodzin. Thanatos obejmuje dążenia do samodestrukcji i rozkładu

Systematyczna desensytyzacja

Koncepcja behawiorystyczna wywodzi się z metod terapeutycznych, została opracowana przez J. Wolpego, i wykorzystuje się

Zapamiętywanie samorzutne

Jeden z typów pamięci, zwany także spontanicznym. Pamięć samorzutna dotyczy gromadzenia doświadczeń pochodzących z przypadkowych

Grupa społeczna

Grupa która składa się z większej liczby niż dwie, oddziałuje na siebie wzajemnie i komunikuje

Potrzeba seksualna

Aspekt ciała ludzkiego, który odnosi się do okresowego doświadczania specyficznego napięcia psychofizycznego, które można złagodzić

Język sieci

Język codzienny typowy dla użytkowników internetu, zwłaszcza młodszych osób, których sposób wyrażania się rozwijał się

Odruch

Nieświadoma reakcja ciała wywołana przez konkretny bodziec.

Cykl przemocy

Badania pokazują, że w związkach, gdzie kobiety doświadczają przemocy fizycznej ze strony partnerów, pojawia się

Efekt Wegnera

Efekt Wegnera to paradoksalne procesy kontroli umysłowej. To zjawisko wyjaśnia mechanizm paradoksalnych zjawisk, które czasem

Flashback

Flashback to intruzywne wspomnienie, które nie tylko wywołuje wyraźne obrazy, ale także uczucia, a nawet

Czynności myślowe

Procesy poznawcze, umożliwiające jednostce między innymi zdobywanie wiedzy o otaczającym ją świecie. Wśród podstawowych czynności

Ostre majaczenie

Natychmiastowe, lecz krótkoterminowe zaburzenia świadomości wywodzące się z zaburzeń metabiolicznych (np. wysokiej temperatury ciała) lub

Derefleksja

Derefleksja to technika stosowana w celu radzenia sobie z nadmiernym skoncentrowaniem na sobie i stanami

Fiksacja

Fiksacja to jeden z mechanizmów obronnych. Polega na przywiązywaniu się do i powtarzaniu nabytych myśli

Zręczność

Jedna z podstawowych funkcji psychicznych, definiowana przez poziom efektywności w realizacji konkretnych zadań motorycznych.

Odziedziczalność

Pojęcie używane do oceny względnego wpływu czynników genetycznych na zmienność cech w populacji. Odziedziczalność wskazuje,

Wgląd

Jedno z kluczowych zjawisk w psychoterapii o właściwościach terapeutycznych. Oznacza zrozumienie mechanizmu doświadczanej trudności oraz

Francis Galton

Angielski antropolog, statystyk i twórca współczesnej eugeniki to Francis Galton. Był także prekursorem psychologii różnic

Arteterapia

Arteterapia (znana także jako arterapia, artterapia, artoterapia, plastykoterapia, terapia malarska, terapia rysunkiem, twórcza terapia) w

DSM-5

Klasyfikacja DSM-5, opracowana przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, jest najnowszą edycją “Podręcznika diagnostycznego i statystycznego zaburzeń

Dyskryminacja

Szykanowanie członków różnych grup, których powodem jest ich przynależność do grupy, np. rasowej, etnicznej czy

Rotacyzm

Bardzo często można spotkać dzieci w wadą wymowy. Błędem rodzica jest zmuszanie dziecka do bardzo

Engram

Engram to termin używany w neuropsychologii do opisania fizycznej reprezentacji wyuczonego zachowania lub śladu pamięciowego

Dysonans poznawczy

Dysonans Poznawczy – twórcą tego pojęcia jest Leon Festinger, który jako jeden z pierwszych, w

Eutanazja

Eutanazja polega na zakończeniu życia osoby na jej własną prośbę lub z powodu współczucia. Jest

Pobudzenie psychoruchowe

Pobudzenie psychoruchowe, zwane również nadpobudliwością psychoruchową, polega na intensyfikacji aktywności ruchowej połączonej z odczuwaniem wewnętrznego

Burza mózgów

Metoda rozwiązywania problemów w grupie, polegająca na przykład na siedzeniu w kole i przedstawianiu różnych

Złośliwy zespół neuroleptyczny

Podwyższona temperatura ciała, pocenie się, duszności, wahania ciśnienia, zaburzenia rytmu serca, bladość, nietrzymanie moczu, sztywność

Efekt ślepej plamki

Efekt ślepej plamki opisuje tendencję danej osoby do tego, by nie zauważała własnych, popełnionych błędów

Dążenie do samorealizacji

Podstawowa skłonność kierująca działaniem człowieka, umożliwiająca zaspokajanie własnych potrzeb i możliwości oraz twórczy rozwój „ja”.

Rozumowanie probalistyczne

Dotyczy wpływu subiektywnej oceny prawdopodobieństwa skutków na trafność wnioskowania. Rozumowanie probabilistyczne związane jest z efektem

Ocena rozwoju intelektualnego

Ocena poziomu funkcjonowania podstawowych procesów poznawczych, które warunkują rozumienie, naukę oraz zastosowanie wiedzy i umiejętności

Obserwacja

Forma metody diagnostycznej, która polega na badaniu zachowania pacjenta w momencie jego wystąpienia, umożliwiająca wnioskowanie

Rozwój Praksji

Charakterystyczny rozwój dla ludzkiego gatunku to celowy ruch do wykonania (praksji)

Ciągi picia

Ciągi picia (ang. binge drinking) to wzór intensywnego spożywania alkoholu przez dłuższy, często wcześniej zaplanowany

Tożsamość

Termin odnoszący się do świadomości. Tożsamość jest związana z pragnieniem wyodrębnienia własnego Ja. Aby to

Hipnoza katartyczna

Początkowo metoda stosowana przez Zygmunta Freuda w celu uzyskania zmiany zachowania, polegająca na rozładowaniu emocji

Czynnik somatogenny

Jeden z czynników chorobotwórczych, wymienianych w psychopatologii i psychiatrii. Czynnik somatogenny to czynnik patogenny, związany

Samoregulacja

Jest to zjawisko złożone, które polega na świadomym planowaniu, kontrolowaniu oraz ocenie własnych działań, celów

Tożsamość społeczna

Identyfikacja jednostki z określonymi grupami społecznymi („my”), wobec których jednostka odczuwa swoją przynależność. Tożsamość społeczna

Sumienność

Cecha osobowościowa, która wskazuje na specyficzny sposób podejścia danej osoby do realizacji zadań. Osoby skrupulatne

Obsesja

Jeden z rodzajów zaburzeń lękowych, który objawia się natrętnymi, irracjonalnymi myślami i impulsami, uznawanymi za

Rozwój psychoruchowy

Na świecie istnieją różne metody oceniania rozwoju psychoruchowego, w wyniku w którym formułowany jest iloraz

Morfostaza

Dążenie systemu rodzinnego do utrzymania niezmienności oraz do stałości, homeostazy, który jest rozumiany jako stały

Pesymizm

Pesymizm, polega na tym, że skupiamy się na negatywnych obliczach danej sytuacji czy zjawiska oraz

Afazja Wernickiego

Afazja Wernickiego, znana również jako afazja czuciowa, to zaburzenie mowy, które charakteryzuje się trudnościami w

Trauma

Inaczej rodzaj urazu psychicznego, zazwyczaj wywołany nagłym, silnym zdarzeniem np. gwałt, katastrofa czy wypadek, które

Egotyzm

Kierowanie na siebie całej uwagi w sprawach zdrowotnych jak i fizjologicznych

Neurastenia

Amerykański neurolog – George Beard wprowadził w 1869 roku pojęcie neurastenii. Neurastenia jest zaburzeniem obawiającym

Związek przystosowany

Jest to relacja oparta na współpracy, w której partnerzy stworzyli zharmonizowaną więź we wszystkich aspektach

Klasyczna teoria decyzji

Opisuje zachowanie idealnego, doskonale racjonalnego decydenta w warunkach wyboru jednej opcji spośród dostępnych. Klasyczna teoria

Item

Pojęcie zapożyczone z języka angielskiego, często używane w żargonie naukowym. Oznacza pozycje kwestionariusza bądź tekstu.

Gużenie

Etap rozwoju mowy człowieka, kiedy małe dzieci wydają artykułowanie i nieartykułowane dźwięki (spółgłoski k, g

Czynności pomyłkowe

Czynność, w której osoba chce wypowiedzieć dane słowo, a wypowiada inne. Proces ten można również

Ból

Negatywne wrażenie wywołane przez określoną formę stymulacji fizycznej. Stanowi przeciwieństwo słowa „przyjemność”.

Libido

Forma energii psychicznej w psychoanalitycznej teorii popędów. Związana jest z popędem seksualnym. Libido może zostać

Katamneza

Obserwacja, badania i opisywanie przypadku chorobowego, ma miejsce po ustępowaniu symptoniu zaburzenia

Czynniki wyższego celu

W wielopoziomowych teoriach cechowych tzw. superczynniki, czyli twory powstające na wyższym poziomie organizacji cech poprzez

Pedofilia

Forma parafili seksualnej charakteryzująca się w tendencji do podejmowania zachowań seksualnych z dziećmi. Bodźcem erotycznym

Doświadczenie korektywne

Doświadczenie naprawcze ma miejsce, gdy pacjent spotyka się w trakcie terapii z nową, całkowicie różną

Kortyzol

Kortyzol to hormon steroidowy produkowany przez korę nadnerczy. Jego główną funkcją jest mobilizacja organizmu do

Kondensacja

Kondensacja to pojęcie używane w psychoanalitycznej analizie marzeń sennych. Jest to mechanizm, który kształtuje treść

Objawy konwersyjne

Intensywne objawy neurotyczne, które prowadzą do zakłócenia lub utraty określonej funkcji czuciowo-ruchowej, jak np. paraliż,

Negatywizm

Negatywizm to opór, który może przybierać formę czynnego lub biernego sprzeciwu wobec zewnętrznych sugestii, rad

Drgawki alkoholowe

W czasie zespołu abstynencyjnego lub na skutek intoksykacji alkoholem zachodzą epizody drgawkowe. Charakterystyczne symptomy drgawek

Okres sensytywny

Okres opisywany przez psycholingwistów jako czas szczególnej wrażliwości dziecka na naukę języka. Okres sensytywny obejmuje

Genogram

Genogram to technika stosowana w systemowej terapii rodzin, polegająca na tworzeniu „obrazu drzewa rodzinnego”. Jest

Superwizja

Forma kształcenia w zakresie psychoterapii, polegająca na omawianiu przebiegu prowadzonego procesu terapeutycznego z doświadczonym terapeutą

Ostracyzm

Odrzucenie osoby z drużyny na wskutek grupy społecznej.

Przepracowanie

Dotyczy omówienia problemów napotkanych przez klienta i psychoterapeutę, jakie można sformułować jako zakończone w chwili

Neuroobrazowanie

Metoda śledzenia metabolicznych zmian nerwowych komórek to metoda która monitoruje aktywność w wybranych częściach mózgu

Baragnozja

Brak zdolności do prawidłowego oceniania wagi podnoszonych przedmiotów. Zwykle wynika z uszkodzenia płata ciemieniowego.

Hipochondria

Hipochondrię zaliczamy do zaburzeń lękowych. Hipochondryk jest przekonany o istnieniu w jego ciele i organizmie choroby

Insomnia

Bezsenność to nazwa pochodząca z języka łacińskiego i przedstawia połączenie dwóch słów: in (nie) oraz

Logoterapia

Jest częścią analizy egzystencjalnej. Logoterapia miała w swoim pierwotnym zamyśle wspierać osoby, które choć nie

Refleksyjność

Można stwierdzić, że refleksyjność jest połączona z pojęciami o dojrzałości, świadomością oraz mądrością. Określane jest

Neurony lustrzane

Neurony lustrzane to komórki nerwowe zlokalizowane w korze przedczołowej oraz korze ciemieniowej dolnej, które aktywują

Behawioryzm

Podejście do psychologii oparte na badaniu obiektywnych faktów, które można zaobserwować, a nie subiektywnych procesów,

Afekt

Intensywna i silna emocja powodująca istotne, choć krótkotrwałe zmiany w układzie psychofizycznych reakcji i zachowań

Fazy życia rodzinnego

Wyróżniamy kilka faz w życiu rodziny: Faza prokreacji związana jest z biologicznym wiekiem rozrodczym kobiety

Regresja

Oznacza powrót do zachowań typowych dla wcześniejszego etapu rozwoju. Zjawisko to występuje głównie pod wpływem

Konformizm

Konformizm to zjawisko, które polega na podporządkowaniu się jednostki do poglądów, norm, wartości i zasad

Funkcje motoryczne

Funkcjami motorycznymi organizmów nazywamy zdolności m. in. do lokomocji, czy nawet przemieszczania się, wykonywanie różnych

Bierność społeczna

Cecha osobowościowa, która objawia się brakiem zainteresowania i obojętnością wobec wszelkich sytuacji społecznych.

Efekt odniesienia do ja

Efekt ten to zjawisko, według którego znacznie łatwiej zapamiętujemy dane, które jesteśmy w stanie powiązać

Hormony

Hormony to związki chemiczne wydzielane przez gruczoły do krwi, skąd trafiają do narządów docelowych. Działają

Cyklotymia

Cyklotymia to jedno z zaburzeń nastroju, które charakteryzuje się cyklicznymi zmianami nastroju lub stosunkowo stałym

Idealizacja

Idealizacja to mechanizm psychiczny, który polega na przedstawianiu lub opisywaniu kogoś lub czegoś w nadmiernie

Integracja społeczna

Należenie do grupy, aktywny udział w kontaktach społecznych oraz identyfikowanie się z rolami społecznymi które

Ambiwalencja

Ambiwalencja to zjawisko, w którym uczucia przeciwstawne skierowane są ku temu samemu obiektowi. Występuje ona

Instrukcja maskująca

Kontrolowana procedura stosowana w celu utrzymania wiarygodności psychologicznej badania, używana w postaci opisu niezgodnego z

Wiara w sprawiedliwy świat

Jedna z form przypisywania przyczyn polegająca na wierzeniu, że złe wydarzenia spotykają osoby postępujące niemoralnie,

Tożsamość płciowa

Oznacza płeć, z którą dana osoba się identyfikuje i w jaki sposób siebie definiuje. Tożsamość

Efekt izolacji

Efekt izolacji, znany również jako fenomen Kolhera-Restorffa, polega na tendencji do lepszego zapamiętywania elementów, które

Depresja poporodowa

Około 20% kobiet po porodzie doświadcza depresji poporodowej o umiarkowanym nasileniu. Natomiast u około jednej

Holizm

Holistyczne podejście do struktury osoby zakłada, że jednostka jest całością, której właściwości nie mogą być

Efekt wyniku

Efekt wyniku polega przede wszystkim na nieracjonalnym ocenianiu podjętej w przeszłości decyzji, w momencie gdy

Rozproszenie

Określenie stosowane w psychoanalitycznej analizie marzeń sennych. Rozproszenie to mechanizm kształtujący treść snu, stanowiący przeciwieństwo

Psychopatologia

Dyscyplina zajmująca się badaniem zaburzeń psychicznych i emocjonalnych. Psychopatologia to obszar wiedzy łączący głównie psychiatrię

Polaryzacja grupowa

Polaryzację Grupową opisał James Stoner, który na przekór intuicji odkrył, że grupy podejmują bardziej trudne

Modelowanie

Metoda przyswajania wiedzy przez obserwację zachowań innych osób, znana również jako naśladowanie. Teoria Alberta Bandury

Dysgrafia

Kompikacje w opanowaniu poprawnej formy graficznej pisma. Termin ten był początkowo używany w Polsce przez

Osobowość autorytarna

Charakteryzuje osoby zbytnio podporządkowujące się autorytetom, chłodne i bezrefleksyjne wobec przyjętych norm, preferujące schematyczne działanie,

Cecha psychiczna

Możliwa do jednoznacznego określenia, stosunkowo trwała właściwość zachowania danej osoby, wynikająca z jej wymiaru poznawczego,

Czynnik endogenny

Jeden z rodzajów czynników chorobotwórczych najczęściej wymienianych w psychopatologii i psychiatrii. Czynnik endogenny wiąże się

Deterioracja

Ogólny spadek sprawności, który występuje w wieku dojrzałym, obejmuje różne sfery funkcjonowania. W szczególności, deterioracja

Nadmierne pobudzenie

Nadmierne pobudzenie to jeden z trzech zestawów kryteriów używanych do diagnozowania zespołu stresu pourazowego oraz

Synkinezja

Pojawianie się niepotrzebnych, nadmiernych ruchów podczas wykonywania czynności motorycznych.

Antycypacja

Antycypowanie, przypuszczanie lub prognozowanie tego, co ma się wydarzyć, jeszcze niepotwierdzone ani nieujawnione, poprzez proces

Indeks podobieństwa

Opracowany przez Roberta Kleine i Jerome’a Kernana w badaniach dotyczących pomiaru wielkości podobieństw znaczeniowych produktów

Zegar biologiczny

Hipotetyczny mechanizm biologiczny kontroluje okresowe funkcje i stany organizmu. Zegar biologiczny odpowiedzialny jest za: sen,

Atrybucje w służbie ego

Interpretowanie własnych osiągnięć jako efekt posiadania specyficznych zdolności wewnętrznych oraz przypisywanie przyczyn niepowodzeń czynnikom zewnętrznym.

Zubożenie myślenia

Obserwacje z których wynika że pacjent podczas wypowiedzi ma ograniczenie myślenia w zakresie ilości myśli

Skrypt życiowy

Pojęcie pochodzące z analizy transakcyjnej. Odnosi się do ogólnych przekonań jednostki na temat celu życia,

Ewaluacja

Określenie wartości; drugie w węższym znaczeniu: lek, program, seria eksperymentów, stwierdzenia, plany itd. odnosiły sukces

Katatonia

Katatonia (znana także jako zespół katatoniczny) to zbiór symptomów typowych dla schizofrenii katatonicznej, odnoszący się

Norma powinnościowa

Określa, co człowiek powinien zrobić w danej sytuacji – jakie zachowanie jest uznawane za pożądane

Poczucie własnej skuteczności

Poczucie własnej skuteczności (znane również jako poczucie sprawczości) zostało wprowadzone do psychologii przez Alberta Bandurę

Wartości symboliczne

Określane również jako wartości kategorii “być”. Umożliwiają one realizację osobistych potrzeb etycznych, poznawczych, duchowych czy

Bezpłodność

Niezdolność do pełnienia funkcji partnera w rozmnażaniu płciowym. U kobiet brak zdolności do poczęcia, u

Uległość

Podporządkowanie się innym osobom na ich prośby lub sugestie. W przypadku na uległość w zmianie

Neuron ruchowy

Komórka nerwowa, która jest pobudzana przez inne komórki nerwowe i przekazuje impulsy do mięśni lub

Deluzja

Błędne, oderwane od rzeczywistości przekonania dotyczące siebie lub otoczenia, postrzegane przez daną osobę jako prawdziwe.

Adoracja

Jest to szczególna forma uczucia, która wywołuje popęd płciowy, polegająca na zachwycie i przypisywaniu wyjątkowych

Psychodrama

Metoda terapeutyczna stworzona przez Jacoba L. Moreno. W pierwotnej wersji była to forma psychoterapii grupowej,

Samoocena najniższa

Jest to ocena siebie w danej sytuacji, bazująca głównie na porównaniach z innymi oraz zdaniu