Słownik psychologiczny
Chcesz poznać terminy, które używa się na co dzień w psychologii? Sprawdź nasz słownik psychologiczny – zbieramy w nim te słowa i wyrażenia, które możesz usłyszeć, a może dowiesz się czegoś nowego? Nie czekaj, nasza encyklopedia stoi przed Tobą otworem!
Hipochondria
Hipochondrię zaliczamy do zaburzeń lękowych. Hipochondryk jest przekonany o istnieniu w jego ciele i organizmie choroby
Amnezja dysocjacyjna
Jest to zaburzenie polegające na nasilonej utracie pamięci, która nie ma przyczyn organicznych i dotyczy
Alekstymia
Alekstymia to brak zdolności do odczuwania, uświadamiania sobie, rozumienia i wyrażania własnych uczuć. Osoby z
Terapia linii czasu
Metoda wywodząca się z programowania neurolingwistycznego, opierająca się na odkryciu, które mówi, że człowiek w
Cel społeczny
Cel, do którego zmierza jednostka lub grupa, aby zaspokoić określone potrzeby, wyróżniony i wzbogacony przez
Afekt
Intensywna i silna emocja powodująca istotne, choć krótkotrwałe zmiany w układzie psychofizycznych reakcji i zachowań
Ideologia
Poglądowy i przekonaniowy system wyznawany i podzielany przez grupę społeczną oraz dotyczący obecnego świata społecznego,
Tożsamość płciowa
Oznacza płeć, z którą dana osoba się identyfikuje i w jaki sposób siebie definiuje. Tożsamość
Wartości symboliczne
Określane również jako wartości kategorii “być”. Umożliwiają one realizację osobistych potrzeb etycznych, poznawczych, duchowych czy
Grupa społeczna
Grupa która składa się z większej liczby niż dwie, oddziałuje na siebie wzajemnie i komunikuje
Efekt społecznych oczekiwań
Efekty społecznych oczekiwań przedstawiają nasze skłonności do prezentowania się w mozliwie najlepszym świetle. Dotyczy to
Adoracja
Jest to szczególna forma uczucia, która wywołuje popęd płciowy, polegająca na zachwycie i przypisywaniu wyjątkowych
Indywidualizm
Poczucie danej osoby dotyczące jej autonomii i wyjątkowości, przejawiające się w utrzymywaniu i prezentowaniu wewnętrznie
Funkcjonalny rezonans magnetyczny
Metoda neuroobrazowania mózgu to Funkcjonalny rezonans magnetyczny (ang. functional Magnetic Resonance Imaging, skrót fMRI) Metoda
Ewolucyjna teoria snu
Ewolucyjna teoria snu zakłada, że pierwotną funkcją snu jest oszczędzanie energii. Według tego poglądu sen
Indeks podobieństwa
Opracowany przez Roberta Kleine i Jerome’a Kernana w badaniach dotyczących pomiaru wielkości podobieństw znaczeniowych produktów
Integracja społeczna
Należenie do grupy, aktywny udział w kontaktach społecznych oraz identyfikowanie się z rolami społecznymi które
Logoterapia
Jest częścią analizy egzystencjalnej. Logoterapia miała w swoim pierwotnym zamyśle wspierać osoby, które choć nie
Diagnoza
Ocena obecnego stanu pacjenta, wykonywana w celu określenia odpowiedniej formy interwencji. Diagnoza jest przeprowadzana w
Kondensacja
Kondensacja to pojęcie używane w psychoanalitycznej analizie marzeń sennych. Jest to mechanizm, który kształtuje treść
Cnota
W tradycyjnej psychoanalizie: cecha charakterystyczna dla danej fazy rozwojowej. Konkretna wartość (nadzieja, wola, zdecydowanie, kompetencje,
Tetraplegia
Innymi słowami, porażenie czterokończynowe, jest to schorzenie opierający się na utraceniu kontroli i czucia mięśniowej
Efekt Zeigarnik
Efekt Zeigarnik to efekt, który został nazwany na część Blumy Zeigarnik, która go odkryła i
Grupa
Jest to jakaś liczba osób połączona w całość. Zespół jest tworem skomplikowanym i zmiennym, a
Afonia
Afonia to stan bezgłosu, czyli utrata mowy lub jej bezdźwięczność, który może być spowodowany czynnikami
Opiaty
Grupa substancji chemicznych, pozyskanych z maku lekarskiego lub jego pochodnych. Najbardziej znane opiaty to morfina,
Dążenie do samorealizacji
Podstawowa skłonność kierująca działaniem człowieka, umożliwiająca zaspokajanie własnych potrzeb i możliwości oraz twórczy rozwój „ja”.
Eutanazja
Eutanazja polega na zakończeniu życia osoby na jej własną prośbę lub z powodu współczucia. Jest
Baragnozja
Brak zdolności do prawidłowego oceniania wagi podnoszonych przedmiotów. Zwykle wynika z uszkodzenia płata ciemieniowego.
Cyklotymia
Cyklotymia to jedno z zaburzeń nastroju, które charakteryzuje się cyklicznymi zmianami nastroju lub stosunkowo stałym
Genogram
Genogram to technika stosowana w systemowej terapii rodzin, polegająca na tworzeniu „obrazu drzewa rodzinnego”. Jest
Syndrom młodego mężczyzny
Mężczyźni w wieku 15-29 lat dokonują zachowania o charakterze rozrywkowym (wypadki drogowe, hazard, sporty ekstremalne)
Zapamiętywanie myślowe
Jeden z typów przechowywania informacji. Pamięć intelektualna dotyczy gromadzenia własnej aktywności umysłowej.
Depresja poporodowa
Około 20% kobiet po porodzie doświadcza depresji poporodowej o umiarkowanym nasileniu. Natomiast u około jednej
Czynności pomyłkowe
Czynność, w której osoba chce wypowiedzieć dane słowo, a wypowiada inne. Proces ten można również
Socjotechniki
Manipulacja lub perswazja to socjotechniki które wpływają na drugą osobę aby ta wykonała określone działania,
Zobojętnienie uczuciowe
Całkowity brak odczuwania emocji lub ich zauważalne ograniczenie (nazywamy to również hipopatią) powiązany jest z
Hormony nadnerczy
Hormony produkowane przez korę nadnerczy oraz rdzeń nadnerczy. Substancje hormonalne wydzielane przez korę nadnerczy to
Myślenie intuicyjne
Nie oparte na świadomym zrozumieniu czy reprodukowaniem treści myśleniowych. Ujmowanie poczuciowe stanów rzeczowych, związkowych czy
Poczucie umiejscowienia kontroli
Poczucie umiejscowienia kontroli to zjawisko, które zostało opisane w latach 60. XX wieku przez Juliana
Klasyczna teoria decyzji
Opisuje zachowanie idealnego, doskonale racjonalnego decydenta w warunkach wyboru jednej opcji spośród dostępnych. Klasyczna teoria
Ból
Negatywne wrażenie wywołane przez określoną formę stymulacji fizycznej. Stanowi przeciwieństwo słowa „przyjemność”.
Efekt wyniku
Efekt wyniku polega przede wszystkim na nieracjonalnym ocenianiu podjętej w przeszłości decyzji, w momencie gdy
Item
Pojęcie zapożyczone z języka angielskiego, często używane w żargonie naukowym. Oznacza pozycje kwestionariusza bądź tekstu.
Sprawność operacji umysłowych
Jest odzwierciedlona przez zdolność efektywnego przeprowadzania podstawowych procesów myślowych, takich jak analiza i synteza. Należy
Czynnik somatogenny
Jeden z czynników chorobotwórczych, wymienianych w psychopatologii i psychiatrii. Czynnik somatogenny to czynnik patogenny, związany
Inteligencja przestrzenna
Jest opisywana poprzez poziom zdolności myślenia wizualnego w kategoriach kształtów geometrycznych, czyli umiejętność dostrzegania elementów
Nadmierna senność
Inaczej hipersomnolencja. Jest to zaburzenie, w którym pacjent doświadcza nadmiernej ilości snu lub zmiany stanu
Psychopatologia
Dyscyplina zajmująca się badaniem zaburzeń psychicznych i emocjonalnych. Psychopatologia to obszar wiedzy łączący głównie psychiatrię
Hedonizm
Cel etyczny i właściwa postawa życiowa, pochodząca ze starożytności. Według niej przyjemności cielesne takie jak
Nacjonalizm
Patriotyzm to ideologia która mówi że dla osoby i społeczeństwa naród jest najważniejszy,osobę cechuje lojalność
Zespół opuszczonego gniazda
Jest to oznaka zakłóceń, rozluźnienia i rozpadu więzi między partnerami. Osoby, które uważały swoje życie
Ostracyzm
Odrzucenie osoby z drużyny na wskutek grupy społecznej.
Piromania
Piromania, znana również jako patologiczne podpalanie, to zaburzenie zaliczane do grupy zaburzeń kontroli impulsów i
Efekt horoskopowy
Efekt Horoskopowy polega na skłonności do uznawania opisu złożonego ze stwierdzeń bardzo ogólnych, za niezwykle
Modelowanie
Metoda przyswajania wiedzy przez obserwację zachowań innych osób, znana również jako naśladowanie. Teoria Alberta Bandury
Dysonans poznawczy
Dysonans Poznawczy – twórcą tego pojęcia jest Leon Festinger, który jako jeden z pierwszych, w
Doświadczenie korektywne
Doświadczenie naprawcze ma miejsce, gdy pacjent spotyka się w trakcie terapii z nową, całkowicie różną
Zespół stresu pourazowego
Innymi słowami PTSD. Stany lękowe występujące po traumatycznym i wyczerpującym psychicznie wydarzeniu, takim wydarzeniem może
Wielka piątka
Pięcioczynnikowy model osobowości w skrócie wielka piątka (ang. Big Five) autorem modelu jest Paul Casta
Okres sensytywny
Okres opisywany przez psycholingwistów jako czas szczególnej wrażliwości dziecka na naukę języka. Okres sensytywny obejmuje
Dyskryminacja
Szykanowanie członków różnych grup, których powodem jest ich przynależność do grupy, np. rasowej, etnicznej czy
Behawioryzm
Podejście do psychologii oparte na badaniu obiektywnych faktów, które można zaobserwować, a nie subiektywnych procesów,
Efekt ślepej plamki
Efekt ślepej plamki opisuje tendencję danej osoby do tego, by nie zauważała własnych, popełnionych błędów
Spirala przemocy
Koncepcja, według której agresywne zachowania mają tendencję do utrwalania się i nasilania pod wpływem wcześniejszych
Atrybucje
Fritz Heider był twórcą teorii atrybucji. W 1958 roku jako jeden z pierwszych opisał mechanizm
Grafem
Jedna litera w alfabecie
Efekt konfirmacji
Efekt Konfirmacji (nazwany również błędem konfirmacji lub efektem potwierdzenia) odkrył w 1960 roku angielski psycholog
ID
Element struktury osobowości stanowiący pierwotny składnik podświadomości, złożony z biologicznych uwarunkowań. Dla ID typowe jest
Flashback
Flashback to intruzywne wspomnienie, które nie tylko wywołuje wyraźne obrazy, ale także uczucia, a nawet
Odruch
Nieświadoma reakcja ciała wywołana przez konkretny bodziec.
Neurony lustrzane
Neurony lustrzane to komórki nerwowe zlokalizowane w korze przedczołowej oraz korze ciemieniowej dolnej, które aktywują
Odpamiętywanie
Czynność pamięciowa opierająca się na wcześniej zapamiętanych informacjach. Przypomnienie następuje przez odtwarzanie, rozpoznawanie oraz nieświadome
Urojenia
Myślenia zaburzenia treści, fałszywe przekonania sprzeczne z osobistym doświadczeniem, utrzymujące się pomimo dowodów, argumentów i
Morfogeneza
Dążenie systemu rodzinnego do zmiany oznacza jedno z podstawowych pojęć psychoterapii systemowej. System musi być
Frustracja
Doświadczany jako nieprzyjemny stan emocjonalny wynikający z braku możliwości zaspokojenia pragnień.
Przepracowanie
Dotyczy omówienia problemów napotkanych przez klienta i psychoterapeutę, jakie można sformułować jako zakończone w chwili
Neurony wielokomórkowe
Neurony wielokomórkowe to jeden z typów komórek zwojowych, których aksony tworzą nerw wzrokowy. Charakteryzują się
Norma osobista
Poczucie moralnego obowiązku do podjęcia określonego działania w konkretnej sytuacji. Norma osobista to sprecyzowana wersja
Amnezja
Amnezja, czyli utrata pamięci, może być spowodowana przez uszkodzenia różnych obszarów mózgu, a najcięższe przypadki
Ugodowość
Ugodowość to jedna z cech wielkiej piątki oznaczająca tendencję do darzenia zaufania innym ludziom, podporządkowania
Lateralizacja
Lokalizowanie aparatów w mózgu to proces który odpowiada za wybrane funkcje zachowania z jednej z
Polaryzacja grupowa
Polaryzację Grupową opisał James Stoner, który na przekór intuicji odkrył, że grupy podejmują bardziej trudne
Autostygmatyzacja
Autostygmatyzacja (zwana także samonapiętnowaniem) to proces wewnętrznego przyjęcia i odniesienia do siebie społecznej stygmatyzacji, w
Euforia
Głęboki, pełen radości i podniosły stan emocjonalny, jest związany z optymizmem i zwiększoną aktywnością, sytuacji
Pica
Pica to zachowanie utrzymujące się przez co najmniej miesiąc i występujące co najmniej dwa razy
Ingracjacja
Podlizywanie się czyli zyskiwanie czyjejś akceptacji i sympatii przez mówienie komplementów, wykonywanie przysług, pochwał, podkreślanie
Manieryzmy ruchowe
Dziwne, sytuacyjnie niewłaściwe i trudne do zrozumienia dla innych gesty lub ruchy (np. poruszanie się
Synkinezja
Pojawianie się niepotrzebnych, nadmiernych ruchów podczas wykonywania czynności motorycznych.
Zegar biologiczny
Hipotetyczny mechanizm biologiczny kontroluje okresowe funkcje i stany organizmu. Zegar biologiczny odpowiedzialny jest za: sen,
Neurony drobnokomórkowe
Neurony drobnokomórkowe to jeden z typów komórek zwojowych, których aksony tworzą nerw wzrokowy. Charakteryzują się
Diada
Dwie osoby w grupie.
Ocena rozwoju intelektualnego
Ocena poziomu funkcjonowania podstawowych procesów poznawczych, które warunkują rozumienie, naukę oraz zastosowanie wiedzy i umiejętności
Pobudzenie psychoruchowe
Pobudzenie psychoruchowe, zwane również nadpobudliwością psychoruchową, polega na intensyfikacji aktywności ruchowej połączonej z odczuwaniem wewnętrznego
Atrybucje w służbie ego
Interpretowanie własnych osiągnięć jako efekt posiadania specyficznych zdolności wewnętrznych oraz przypisywanie przyczyn niepowodzeń czynnikom zewnętrznym.
Samoświadomość
Jest to forma samopoznania. Samoświadomość oznacza świadomość własnego istnienia, umożliwiającą ocenę i porównanie własnych działań
Rotacyzm
Bardzo często można spotkać dzieci w wadą wymowy. Błędem rodzica jest zmuszanie dziecka do bardzo
Neuron ruchowy
Komórka nerwowa, która jest pobudzana przez inne komórki nerwowe i przekazuje impulsy do mięśni lub
Świadomość
Myślenie, doświadczenie emocji i to co jest obiektem spostrzegania to zdawanie sobie sprawy przez jednostkę
Trauma
Inaczej rodzaj urazu psychicznego, zazwyczaj wywołany nagłym, silnym zdarzeniem np. gwałt, katastrofa czy wypadek, które
Role płci
Oczekiwania i reguły podzielane przez ogół społeczeństwa, które dotyczą właściwych zachowań u kobiety i mężczyzny.
Nadwrażliwość
Indywidualna cecha organizmu, polegająca na nadmiernie intensywnej reakcji na wybrane bodźce i czynniki zewnętrzne.
Bigoteria
Oznacza przesadne, nadmierne i okazywane na pokaz praktykowanie religii, przy jednoczesnym braku autentycznej religijności i
Genotyp
Genotyp to kompletna pula genów każdego indywidualnego organizmu. Genotyp zawiera dziedziczne czynniki, które są przekazywane
Osobowość dogmatyczna
Charakteryzuje osoby, które przypisują szczególne znaczenie źródłom, z których pochodzą informacje na temat sytuacji, wydarzeń
Kooperacja
Maksymalny pożytek wszystkich osób zaangażowanych poprzez współpracę.
Sadomasochizm
Forma zaburzenia preferencji seksualnych, mający w sobie cechy masochizmu i sadyzmu.
Instrukcja maskująca
Kontrolowana procedura stosowana w celu utrzymania wiarygodności psychologicznej badania, używana w postaci opisu niezgodnego z
Superwizja
Forma kształcenia w zakresie psychoterapii, polegająca na omawianiu przebiegu prowadzonego procesu terapeutycznego z doświadczonym terapeutą
Instynkt
Automatycznie aktywowane skłonności do określonych zachowań poprzez bodźce wyzwalające i odpowiednie czynniki, jednocześnie hamowane podczas
Nastawienie do marki
Czynnik istotny przy świadomym wyborze produktu przez konsumenta. Konsument wkłada świadomy trud w analizowanie treści
Ofidiofobia
Ofidiofobia to fobia specyficzna która objawia się lękiem przed wężami.
Organizowanie grup
Jedna z kluczowych zdolności wchodząca w skład inteligencji społecznej, polegająca na efektywnym planowaniu i organizowaniu
Przemoc seksualna
Kategoria przemocy powiązany z uczestnictwem agresji seksualnej, postrzeganej jako zachowania fizyczne albo słowne, zmierzające do
Wundt Wilchem
Niemiecki filozof, fizjolog i psycholog Wilchem Wundt (1832-1920), uważano że to on jest stworzycielem obecnej
Złośliwy zespół neuroleptyczny
Podwyższona temperatura ciała, pocenie się, duszności, wahania ciśnienia, zaburzenia rytmu serca, bladość, nietrzymanie moczu, sztywność
Insulina
Hormon wytwarzany przez trzustkę. Insulina odgrywa rolę w regulacji uczucia głodu oraz poziomu glukozy we
Hipoteza sprawiedliwego świata
Hipoteza sprawiedliwego świata, znana również jako zjawisko sprawiedliwego świata, jest błędem poznawczym, który polega na
Objawy psychotyczne
Objawy psychotyczne to symptomy wskazujące na utratę kontaktu z rzeczywistością. Mogą objawiać się między innymi
Szklany sufit
Dyskryminacja kobiet to pojęcie które określa nieformalne ograniczenie kobiet w delegowaniu zawodowym i politycznym.
Wzmacnianie pozytywne
Często nazywane także gratyfikacją, to postrzegane jako pozytywne i pożądane rezultaty działań. Przykładami mogą być
Intuicja
Pojęcie odnoszące się do przekonań i przeczuć wewnętrznych dotyczących określonych zjawisk, sytuacji czy osób. Zobacz:
Zaburzenie organiczne
Dysfunkcje psychiczne i emocjonalne biorące się z nieprawidłowości struktury narządów mających wpływ na psychikę (zwłaszcza
Flow
Głębokie zaangażowanie w czynność wykonywaną np, malowanie bądź nauka jest związane z poczuciem szczęścia jak
Nadmierne pobudzenie
Nadmierne pobudzenie to jeden z trzech zestawów kryteriów używanych do diagnozowania zespołu stresu pourazowego oraz
Substytucja
Jeden z mechanizmów obronnych polegający na zastępowaniu nie zrealizowanych celów łatwiejszymi do osiągnięcia. Uważa się
Interpretacja
Podstawowa metoda pracy psychoanalityka. Jej celem jest uświadomienie nieświadomych treści psychicznych poprzez wyjaśnienie sensu, przyczyny
Ambiwalencja
Ambiwalencja to zjawisko, w którym uczucia przeciwstawne skierowane są ku temu samemu obiektowi. Występuje ona
Rozwój Praksji
Charakterystyczny rozwój dla ludzkiego gatunku to celowy ruch do wykonania (praksji)
Katatonia
Katatonia (znana także jako zespół katatoniczny) to zbiór symptomów typowych dla schizofrenii katatonicznej, odnoszący się
Ciągi picia
Ciągi picia (ang. binge drinking) to wzór intensywnego spożywania alkoholu przez dłuższy, często wcześniej zaplanowany
Aha przeżycie
Gwałtowne i zaskakujące zrozumienie istoty, odkrycie lub uświadomienie sobie czegoś, co wcześniej pozostawało niepojęte lub
Neuroobrazowanie
Metoda śledzenia metabolicznych zmian nerwowych komórek to metoda która monitoruje aktywność w wybranych częściach mózgu
Schemat poznawczy
Podstawowy składnik wiedzy o rzeczywistości społecznej. Schemat poznawczy stanowi organizację wcześniejszych doświadczeń jednostki związanych z
Kleptomania
Jest to rzadkie zaburzenie, w którym pacjent nie potrafi powstrzymać się od patologicznych, indywidualnych kradzieży.
Efekt jednorodności grupy obcej
Efekt ten polega na odbieraniu członków grupy obcej jako bardziej podobnych do siebie oraz spostrzeganiu
Obsesja
Jeden z rodzajów zaburzeń lękowych, który objawia się natrętnymi, irracjonalnymi myślami i impulsami, uznawanymi za
Opóźnienie rozwoju
Nierównomierność między wiekiem dziecka a poziomem jego sprawności psychofizycznej, objawiająca się reakcjami charakterystycznymi dla młodszych
Panika
Momentalny i wszechogarniający lęk o bardzo dużej intensywności, który wywołuje uczucie przerażenia oraz powoduje zmiany
Cecha psychiczna
Możliwa do jednoznacznego określenia, stosunkowo trwała właściwość zachowania danej osoby, wynikająca z jej wymiaru poznawczego,
Choroba sieroca
Zespół objawów zahamowania wzrostu jak i opóźnienia w rozwoju emocjonalnym u niemowląt , wynikający z
Agnozja asocjacyjna
Agnozja asocjacyjna to forma agnozji, w której trudności w rozpoznawaniu bodźców nie wynikają z deficytów
Abstrahowanie
Operacja umysłowa będąca wynikiem analizy i syntezy, polegająca na wyodrębnieniu określonych cech przy jednoczesnym pomijaniu
Efekt odniesienia do ja
Efekt ten to zjawisko, według którego znacznie łatwiej zapamiętujemy dane, które jesteśmy w stanie powiązać
Morfostaza
Dążenie systemu rodzinnego do utrzymania niezmienności oraz do stałości, homeostazy, który jest rozumiany jako stały
Impulsywność seksualna
Niemożność powstrzymywania się od seksualnych zachowań, szczególnie niebezpieczne dla samego siebie jak i dla innych
Analogia
Analogia to relacja między dwoma obiektami, oparta na ich podobieństwach w strukturze wewnętrznej lub zależnościach.
Ośrodkowy Układ Nerwowy (OUN)
Fragment układu nerwowego, obejmująca mózgowie i rdzeń kręgowy. Ośrodkowy układ nerwowy zaczyna się rozwijać od
Nieletni
Odpowiedzialność karna osób małoletnich to termin prawny którego używa się w postępowaniu karnym wobec dzieci
Język sieci
Język codzienny typowy dla użytkowników internetu, zwłaszcza młodszych osób, których sposób wyrażania się rozwijał się
Bradyleksja
Nieprawidłowo wolne czytanie. Termin ten odnosi się do przypadków, w których opóźnione tempo czytania nie
Bruksizm
Bruksizm to nawykowe, nieświadome ściskanie zębów i zgrzytanie nimi. Może występować również w nocy, przybierając
Wyuczona bezradność
Pesymistyczne podejście, które przejawia się przypisywaniem przyczyn niekorzystnych wydarzeń stałym czynnikom zewnętrznym i ogólnym. Tego
Samooszukiwanie
Jeden z rodzajów dysymulacji, będący formą urojenia, przejawiający się oszukiwaniem samego siebie poprzez utrzymywanie nieuzasadnionych,
Estymacja
Estymacja w nieformalnym użyciu odnosi się do próby zdroworozsądkowego odgadnięcia wartości danego czynnika. W kontekście
Dysocjacja
Dysocjacja to oddzielanie czynności umysłowych od świadomości Podczas tego stanu myśli,działania i emocje osoby nie
Holizm
Holistyczne podejście do struktury osoby zakłada, że jednostka jest całością, której właściwości nie mogą być
Algorytm
Algorytm jest niezawodnym i precyzyjnym opisem, który prowadzi do wykonania konkretnego działania. Posiada skończoną liczbę
Neurastenia
Amerykański neurolog – George Beard wprowadził w 1869 roku pojęcie neurastenii. Neurastenia jest zaburzeniem obawiającym
Myślenie logiczne
Myślenie zgodnie z prawami logiki, w którym zachodzi wyraźne uczłonowanie sekcji myśli i wzajemnych relacji.
Wgląd
Jedno z kluczowych zjawisk w psychoterapii o właściwościach terapeutycznych. Oznacza zrozumienie mechanizmu doświadczanej trudności oraz
Wzmacnianie negatywne
Często rozumiane jako reperkusje, to postrzegane jako nieprzyjemne, niekorzystne efekty zachowań. Przykładami mogą być np.
Rozproszenie odpowiedzialności
Dezintegracja odpowiedzialności (znane również jako dyfuzja odpowiedzialności, efekt widza czy efekt obojętnego przechodnia) polega na
Delirium abstynencyjne
Majaczenie, które może wystąpić w wyniku nagłego odstawienia alkoholu lub narkotyków..
Gużenie
Etap rozwoju mowy człowieka, kiedy małe dzieci wydają artykułowanie i nieartykułowane dźwięki (spółgłoski k, g
Indukcja
Drugi etap hipnozy w podejściu Ericksonowskim, który pełni rolę wprowadzenia do stanu transowego. Zgodnie z
Afazja Wernickiego
Afazja Wernickiego, znana również jako afazja czuciowa, to zaburzenie mowy, które charakteryzuje się trudnościami w
Ekspresja emocjonalna
Ekspresja emocjonalna to zdolność do wyrażania emocji, która jest przedmiotem badań porównawczych między płciami. Wiele
Unikanie źródła karania
Jest to jedno z naturalnych zjawisk wynikających z negatywnych wzmocnień. Oznacza to, że osoba będzie
Błędne koło
Fenomen wzajemnego, niepożądanego nasilenia dwóch elementów zachowań lub sytuacji. Każdy z elementów błędnego koła wywołuje
Stabilność emocjonalna
Cecha osobowości, będąca częścią sfery emocjonalnej człowieka, ściśle związana z zdolnością radzenia sobie w trudnych
Godność
Jako osobista cecha każdego człowieka oznacza wewnętrzne poczucie własnej wartości oraz dążenie do uznania w
Zapamiętywanie sensoryczne
Jeden z typów przechowywania informacji. Pamięć sensoryczna obejmuje gromadzenie wrażeń pochodzących ze zmysłów.
Czynnik endogenny
Jeden z rodzajów czynników chorobotwórczych najczęściej wymienianych w psychopatologii i psychiatrii. Czynnik endogenny wiąże się
Dewiacja
Dewiacja oznacza odchylanie się od normy bądź standardu, natomiast samo pojęcie jest używane jako określenie
Myślenie wyobrażeniowo-pojęciowe
Operacje myślowe dokonane są na materiałach wyobrażeniowi- pojęciowym reprezentacji zdarzeń, przedmiotów oraz procesów, również na
Wiara w sprawiedliwy świat
Jedna z form przypisywania przyczyn polegająca na wierzeniu, że złe wydarzenia spotykają osoby postępujące niemoralnie,
Tożsamość społeczna
Identyfikacja jednostki z określonymi grupami społecznymi („my”), wobec których jednostka odczuwa swoją przynależność. Tożsamość społeczna
Afazja Broki
Afazja Wernickiego, nazywana również afazją czuciową, to zaburzenie mowy, które objawia się trudnościami w przypominaniu
Kortyzol
Kortyzol to hormon steroidowy produkowany przez korę nadnerczy. Jego główną funkcją jest mobilizacja organizmu do
Złudzenie
Każdorazowa sytuacja bodźcowa, w której to, co jest dostrzegane, nie jest możliwe do przewidzenia na
Katalepsja
Katalepsja (znana również jako giętkość woskowa) to stan, w którym osoba utrzymuje narzuconą jej pozycję
Naiwna koncepcja percepcji
Model, który pomija problem przekształcania danych zmysłowych na dane umysłowe. Zgodnie z tą koncepcją, rejestrator
Uogólnianie
Operacja umysłowa wynikająca z analizy i syntezy, polegająca na łączeniu określonych wspólnych cech, które umożliwiają
Objawy konwersyjne
Intensywne objawy neurotyczne, które prowadzą do zakłócenia lub utraty określonej funkcji czuciowo-ruchowej, jak np. paraliż,
Potrzeba seksualna
Aspekt ciała ludzkiego, który odnosi się do okresowego doświadczania specyficznego napięcia psychofizycznego, które można złagodzić
Tanatos
Drugi z instynktów (po Erosie) obecnych od narodzin. Thanatos obejmuje dążenia do samodestrukcji i rozkładu
Zapamiętywanie
Jest to jedna z kluczowych faz procesów pamięciowych. Polega na zapisaniu w systemie nerwowym informacji
Katapleksja
Nagła utrata napięcia mięśniowego, która prowadzi do upadku.
Sumienność
Cecha osobowościowa, która wskazuje na specyficzny sposób podejścia danej osoby do realizacji zadań. Osoby skrupulatne
Genetyka
Dział nauki badający kwestie zmienności organizmów i dziedziczność, zależne od nośników cech przekazywanych z pokoleń
Libido
Forma energii psychicznej w psychoanalitycznej teorii popędów. Związana jest z popędem seksualnym. Libido może zostać
Motoryka mała
Inaczej motoryka rąk. Odnosi się do sprawności ruchowej rąk, obejmującej szybkość i precyzję ruchów; umiejętności
Odsłonięcie myśli
Odsłonięcie myśli to objaw pozytywny, zwany również objawem wytwórczym, który może wystąpić podczas psychozy (np.
Insomnia
Bezsenność to nazwa pochodząca z języka łacińskiego i przedstawia połączenie dwóch słów: in (nie) oraz
Neuroprzekaźnik
Neuroprzekaźnik to substancja chemiczna obecna w układzie nerwowym człowieka, która umożliwia przekazywanie impulsów nerwowych między
Czynniki wyższego celu
W wielopoziomowych teoriach cechowych tzw. superczynniki, czyli twory powstające na wyższym poziomie organizacji cech poprzez
Ostra depresja
Ostry epizod depresyjny, cechuje się dużo większą liczbą symptomów w większym stopniu niż to wymagane
Analiza
Koncepcja psychologiczna opracowana przez Erica Berne’a. Bazuje na teorii osobowości, traktowanej jako system trzech odrębnych
Czynności pamięciowe
Procesy, powiązane z funkcjonowaniem pamięci człowieka. Podstawowe czynności pamięciowe to zapamiętywanie, przechowywanie i przypominanie. Zapamiętywanie
Neuron
Komórka nerwowa to podstawowa jednostka strukturalna, funkcjonowania układu nerwowego, jest zdolna do przetwarzania i przewodzenia
Engram
Engram to termin używany w neuropsychologii do opisania fizycznej reprezentacji wyuczonego zachowania lub śladu pamięciowego
Hormony
Hormony to związki chemiczne wydzielane przez gruczoły do krwi, skąd trafiają do narządów docelowych. Działają
Uwaga selektywna
Proces polegający na ignorowaniu dużej liczby bodźców, które są nieistotne lub utrudniają w danym momencie
Bierność społeczna
Cecha osobowościowa, która objawia się brakiem zainteresowania i obojętnością wobec wszelkich sytuacji społecznych.
Norma powinnościowa
Określa, co człowiek powinien zrobić w danej sytuacji – jakie zachowanie jest uznawane za pożądane
DSM-5
Klasyfikacja DSM-5, opracowana przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, jest najnowszą edycją “Podręcznika diagnostycznego i statystycznego zaburzeń
Tremor
Inna nazwa to drżenie związane z alkoholem. Charakteryzuje się drżeniem rąk, a czasami całego ciała.
Dyspraksja
Choroba, która powoduje trudności w poruszaniu się. Dotyczy około 10% dzieci, przy czym chłopcy są
Impulsywność
Impulsywność to skłonność do podejmowania nagłych, nieprzemyślanych działań. Osoba, która jest pod wpływem impulsu nie
Homeostaza
Homeostaza, pojęcie wprowadzone przez fizjologa Waltera B. Cannona, odnosi się do zdolności organizmu do utrzymywania
Leki przeciwpsychotyczne
Inaczej neuroleptyki, są to leki łagodzące objawy psychotyczne, stosowane głównie w leczeniu schizofrenii. Leki przeciwpsychotyczne
Związek przystosowany
Jest to relacja oparta na współpracy, w której partnerzy stworzyli zharmonizowaną więź we wszystkich aspektach
Czynnik wzrostu nerwów
Inaczej NGF. Czynnik wzrostu nerwów wspomaga – jak sama nazwa wskazuje – rozwój aksonu, a
Psychodrama
Metoda terapeutyczna stworzona przez Jacoba L. Moreno. W pierwotnej wersji była to forma psychoterapii grupowej,
Rozumowanie probalistyczne
Dotyczy wpływu subiektywnej oceny prawdopodobieństwa skutków na trafność wnioskowania. Rozumowanie probabilistyczne związane jest z efektem
Francis Galton
Angielski antropolog, statystyk i twórca współczesnej eugeniki to Francis Galton. Był także prekursorem psychologii różnic
Iluzja
Inaczej złudzenie. Iluzja to fałszywe wrażenie dotyczące istnienia danej rzeczy lub zjawiska.
Efekt gafy
Efekt gafy opisuje sytuację, w której popełniony przez kogoś błąd wpływa na zwiększenie uczucia sympatii
Obrona percepcyjna
Pojęcie związane z psychoanalityczną teorią osobowości, używane do opisu procesu ochrony jednostki przed lękiem, związanym
Sterowanie pozytywne
Jest to rodzaj oddziaływania społecznego, który polega na wywoływaniu, utrwalaniu i zmienianiu zachowań poprzez zastosowanie
Okres latencji
Okres w rozwoju psychoseksualnym człowieka. Faza latencji charakteryzuje się oddaleniem dziecka od swojej seksualności i
Przemieszczenie agresji
Kierowanie agresji na coś lub kogoś innego, wiąże się z mniejszą karą, niż to co
Dendryt
Dendryt to rozgałęziona wypustka neuronu, która zwęża się ku końcowi. Nazwa „dendryt” pochodzi od greckiego
Idealizacja
Idealizacja to mechanizm psychiczny, który polega na przedstawianiu lub opisywaniu kogoś lub czegoś w nadmiernie
Psychologia kliniczna
Obszar psychologii, który skupia się na zrozumieniu i opisie również zdrowych,jak i nieprawidłowych metod działania,
Doznania fantomowe
Odczuwane w wyniku amputacji lub uszkodzenia nerwów obwodowych bądź rdzenia kręgowego, to zespół charakterystycznych wrażeń
Projekcja
Mechanizm obronny, który polega na przypisywaniu własnych, niepożądanych myśli, przekonań lub motywów innym osobom z
Teratogeny
Bodźce niegenetyczne mające niekorzystny wpływ na płód, który jest w okresie prenatalnym i szkodzące w
Abulia
Abulia jest rozumiana jako zmniejszenie zdolności do podejmowania działań lub myślenia. Abulię cechuje także brak
Zapamiętywanie samorzutne
Jeden z typów pamięci, zwany także spontanicznym. Pamięć samorzutna dotyczy gromadzenia doświadczeń pochodzących z przypadkowych
Dekompensacja psychotyczna
Krótkotrwałe, tymczasowe, pojawiające się najczęściej w sytuacjach kryzysowych zaburzenie przystosowawcze objawiające się niemożnością prawidłowego funkcjonowania
Identyfikacja introjekcyjna
Pojęcie z teorii relacji z obiektem. Identyfikacja introjekcyjna, obok identyfikacji projekcyjnej, jest mechanizmem kształtującym wewnętrzny,
Hipokamp
Hipokamp to struktura mózgowa, będąca częścią układu limbicznego, zlokalizowana w przodomózgowiu. Leży między wzgórzem a
Dysfazja
Łagodne lub przejściowe trudności w mowie, czasami termin ten bywa używany zamiennie z pojęciem afazja.
Efekt czystej ekspozycji
Efekt czystej ekspozycji polega na tym, że im częściej się spotykamy z jakąś osobą, tym
Uprzedzenie
Najczęściej negatywne nastawienie do członków określonej grupy społecznej wyłącznie z powodu przynależności do niej. Uprzedzenie
Chwiejność emocjonalna
Brak stabilności lub nieprawidłowość w sferze emocjonalnej, polegająca na zbyt szybkim przechodzeniu od uczuć pozytywnych
Konformizm
Konformizm to zjawisko, które polega na podporządkowaniu się jednostki do poglądów, norm, wartości i zasad
Derefleksja
Derefleksja to technika stosowana w celu radzenia sobie z nadmiernym skoncentrowaniem na sobie i stanami
Dyslalia
Dyslalia to ogólny termin odnoszący się do różnych form wad wymowy. Irena Styczek definiuje ją
Eskalacja konfliktu
Intensywność konfliktu wzrasta podczas jego trwania
Schemat społeczny
Podstawowy składnik wiedzy o świecie społecznym. Są to wszelkie zorganizowane informacje dotyczące wydarzeń społecznych i
Infrahumanizacja
Łagodniejsza forma dehumanizacji, czyli traktowanie członków niektórych grup społecznych jako nienależących do zbioru istot ludzkich.
Interwencja
Forma natychmiastowej pomocy psychologicznej, zazwyczaj skierowanej do osoby znajdującej się w sytuacji kryzysowej. Interwencja jest
Zachowania wiążące
Aby kształtować i podtrzymywać relacje między dwoma osobami są wykonywane głownie pewne działania i zachowania
Pesymizm
Pesymizm, polega na tym, że skupiamy się na negatywnych obliczach danej sytuacji czy zjawiska oraz
Bezpłodność
Niezdolność do pełnienia funkcji partnera w rozmnażaniu płciowym. U kobiet brak zdolności do poczęcia, u
Giętkość myślenia
Określa się przez łatwość w zmianie dotychczasowego sposobu postrzegania, przedstawianiu, rozumienia konkretnych wydarzeń podczas analizowaniu
Egotyzm
Kierowanie na siebie całej uwagi w sprawach zdrowotnych jak i fizjologicznych
Katamneza
Obserwacja, badania i opisywanie przypadku chorobowego, ma miejsce po ustępowaniu symptoniu zaburzenia
Terapia Ericksonowska
Forma psychoterapii oparta na założeniu, że człowiek ma naturalną zdolność do radzenia sobie z własnymi
Rozszczepienie
Pojęcie pochodzące z klasycznej teorii psychoanalitycznej, będące częścią mechanizmów obronnych. Opisuje nieświadomy proces oddzielania sprzecznych
Cykl przemocy
Badania pokazują, że w związkach, gdzie kobiety doświadczają przemocy fizycznej ze strony partnerów, pojawia się
Agnozja apercepcyjna
Agnozja apercepcyjna to rodzaj agnozji, w którym zaburzenia w rozpoznawaniu przedmiotów wynikają z trudności w
Neurolingwistyka
Neuronalne podstawy mówienia to obszar badań graniczący pomiędzy psycholingwistyką a neurologią. Multidyscyplinarny nurt skupia się
Samoocena najniższa
Jest to ocena siebie w danej sytuacji, bazująca głównie na porównaniach z innymi oraz zdaniu
Trans
Element przeżycia hipnozy trwający od 15 do 20 minut, charakteryzujący się występowaniem doznań związanych ze
Fiksacja
Fiksacja to jeden z mechanizmów obronnych. Polega na przywiązywaniu się do i powtarzaniu nabytych myśli
Uległość
Podporządkowanie się innym osobom na ich prośby lub sugestie. W przypadku na uległość w zmianie
Funkcje motoryczne
Funkcjami motorycznymi organizmów nazywamy zdolności m. in. do lokomocji, czy nawet przemieszczania się, wykonywanie różnych
Zło jest silniejsze od dobra
Ludzie silniej reagują na sytuacje negatywne niż pozytywne mimo że ich poziom i charakter jest
Zachowanie prospołeczne
Oznacza każde działanie podejmowane z intencją korzyści dla innych.
Antycypacja
Antycypowanie, przypuszczanie lub prognozowanie tego, co ma się wydarzyć, jeszcze niepotwierdzone ani nieujawnione, poprzez proces
Agorafobia
Jeden z rodzajów fobii. Jest to lęk przed przebywaniem na przestrzeniach otwartych, opuszczaniem domu, wchodzeniem
Testosteron
Hormon płciowy, należący do androgenów, czyli męskich hormonów płciowych. Testosteron jest wytwarzany przez jądra, stymuluje
Rozwój psychoruchowy
Na świecie istnieją różne metody oceniania rozwoju psychoruchowego, w wyniku w którym formułowany jest iloraz
Spostrzegawczość
Jedna z podstawowych funkcji psychicznych, definiowana przez liczbę oraz charakterystyki elementów wyróżnianych przez jednostkę podczas
Zubożenie myślenia
Obserwacje z których wynika że pacjent podczas wypowiedzi ma ograniczenie myślenia w zakresie ilości myśli
Deficyt behawioralny
Brak konkretnej umiejętności w zakresie zachowań, która powinna występować na danym etapie rozwoju. Deficyty behawioralne
Pedofilia
Forma parafili seksualnej charakteryzująca się w tendencji do podejmowania zachowań seksualnych z dziećmi. Bodźcem erotycznym
Odziedziczalność
Pojęcie używane do oceny względnego wpływu czynników genetycznych na zmienność cech w populacji. Odziedziczalność wskazuje,
Eros
Jeden z instynktów obecnych od narodzin, obejmujący nie tylko instynkt seksualny, lecz także instynkt samozachowawczy.
Nuda
Nuda cechuje się osłabieniem uwagi, brakiem zainteresowania działaniem oraz niedoborem motywacji do zrobienia czegoś.Pojawia się
Zapamiętywanie celowe
Jeden z typów pamięci, nazywany także pamięcią intencjonalną. Pamięć celowa rozumiana jest jako skierowana aktywność
Teoria Pola
bazujący na szerokich podstawach wachlarz teorii, które koncentrują się na ogólnym kontekście psychologicznym i próbują
Dysgrafia
Kompikacje w opanowaniu poprawnej formy graficznej pisma. Termin ten był początkowo używany w Polsce przez
Katharsis
Jedno z kluczowych zjawisk psychoterapii, posiadające właściwości terapeutyczne. Jego sednem jest uwolnienie od bólu, rozładowanie
Burza mózgów
Metoda rozwiązywania problemów w grupie, polegająca na przykład na siedzeniu w kole i przedstawianiu różnych
Ignorancja
Okazywanie braku zainteresowania wobec wydarzenia, zachowania lub sytuacji uznawanej przez daną osobę za nieistotną.
Atrakcyjność interpersonalna
Atrakcyjność będąca wynikiem wielu elementów wpływających na sposób postrzegania nas przez innych jak: podziw, szacunek,
Uniwersalność emocji
Oznacza to, że wyrażanie emocji za pomocą mimiki twarzy jest zdolnością powszechną i niezależną od
Lateralizacja nieustalona
Brak przewagi jednej strony ciała objawia się jako oburęczność, obuoczność i podobne cechy. Ta cecha
Tożsamość
Termin odnoszący się do świadomości. Tożsamość jest związana z pragnieniem wyodrębnienia własnego Ja. Aby to
Dylemat dóbr publicznych
Dylemat społeczny, polegający na zjawisku postrzegania przez wszystkie osoby potrzeby wkładania własnych środków w celu
Natręctwa
Natręctwa to przymusowe i powtarzające się myśli lub tendencje do działań. Występują wbrew świadomej woli
Zręczność
Jedna z podstawowych funkcji psychicznych, definiowana przez poziom efektywności w realizacji konkretnych zadań motorycznych.
Skale inteligencji Weschlera
Najczęściej stosowane testy inteligencji to skale inteligencji Wechslera. David Weschler to osoba zajmująca się testami.
Zdrowie psychiczne
Zdrowie psychiczne odnosi się do ogólnego dobrostanu, który obejmuje brak zaburzeń, napięć psychicznych czy chorób.
Refleksyjność
Można stwierdzić, że refleksyjność jest połączona z pojęciami o dojrzałości, świadomością oraz mądrością. Określane jest
Amygdalotomia
Amygdalotomia to zabieg który polega na oddzieleniu połączeń jąder migdałowatych które znajdują się w układzie
Zespół Otella
Inaczej nazywana paranoją alkoholową, prowadząca do chorobliwej zazdrości u osoby uzależnionej. Choroba rozwija się stopniowo,
Fobia
Fobia to termin pochodzący z greki (phobia), oznaczający lęk, strach lub przerażenie. Zgodnie z tą
Czynnik psychogenny
Jeden z czynników patogennych, wyróżnianych w psychopatologii i psychiatrii. Czynnik psychogenny to czynnik związany z
Ja
Pojęcie, które może odnosić się zarówno do własnego ciała (razem z jego obrazem i oceną),
Opakowanie
Opakowanie to przedmiot, w którym dany produkt jest zapakowany. Ma ono istotne znaczenie w marketingu,
Gniew
Emocjonalna reakcja wywołana przez ludzi stanowi zagrożenie, przeszkodę albo atak ze strony innych osób. Czasami
Agnozja
Agnozja to zaburzenie polegające na utracie zdolności do świadomego rozpoznawania i nazywania bodźców sensorycznych, takich
Samoocena dojrzała
Jest to najwyższy poziom oceny siebie, osiągany poprzez umiejętność obiektywnego spojrzenia na własne działania oraz
Inteligencja
Inteligencję można określić jako właściwość psychiki odpowiedzialną za efektywność przebiegu procesu myślenia, dzięki któremu jednostka
Język matczyny
Inaczej mowa niemowlęca, „baby talk” lub mowa skierowana do dziecka. Jest to sposób komunikacji dorosłych
Ostre majaczenie
Natychmiastowe, lecz krótkoterminowe zaburzenia świadomości wywodzące się z zaburzeń metabiolicznych (np. wysokiej temperatury ciała) lub
Sztywność myślenia
Jest definiowana jako trudność w dokonaniu zmiany dotychczasowego sposobu postrzegania, interpretowania, rozumienia określonych zjawisk podczas
Samowiedza
Kształtująca się na podstawie doświadczeń życiowych w oparciu o poczucie własnej tożsamości, to świadomość o
Diagnoza strukturalno-funkcjonalna
Diagnoza, która koncentruje się na patomechanizmach lub mechanizmach leżących u podstaw symptomów danego zaburzenia psychicznego,
Zaniedbywanie
Niewypełnianie obowiązków powiązanych z opieką takich jak głodzenie, niepodawanie leków, uniemożliwanie codziennej higieny osobistej, utrudnianie
Regresja
Oznacza powrót do zachowań typowych dla wcześniejszego etapu rozwoju. Zjawisko to występuje głównie pod wpływem
Efekt Wegnera
Efekt Wegnera to paradoksalne procesy kontroli umysłowej. To zjawisko wyjaśnia mechanizm paradoksalnych zjawisk, które czasem
Dehumanizacja ofiar
Dehumanizacja to proces, w którym grupa ludzi zostaje wyłączona spod obowiązujących norm moralnych, co pozwala
Myślenie sensoryczno-motoryczne
Myślenie, zachodzi w toku spostrzegania różnych przedmiotów i manipulowania mini bez udziału żadnej operacji myśleniowej
Interwencja kryzysowa
Interwencja kryzysowa jest stosowana u osób, które doświadczyły nagłego i silnego urazu psychicznego. Do przykładów
Ból przewlekły
Intensywny, długotrwały i nieuleczalny ból. Powstaje na skutek czynników wewnętrznych i odczuwany jest jako ból
Samoregulacja
Jest to zjawisko złożone, które polega na świadomym planowaniu, kontrolowaniu oraz ocenie własnych działań, celów
Komisurotomia
Komisurotomia to zabieg psychochirurgiczny który polega na przecięciu spoidła wielkiego i spoidła przedniego łączącego lewą
Deluzja
Błędne, oderwane od rzeczywistości przekonania dotyczące siebie lub otoczenia, postrzegane przez daną osobę jako prawdziwe.
Mutyzm
Całkowity brak aktywnej mowy, pojawiający się w przypadku braku organicznego uszkodzenia układu nerwowego, występuje w
Aleksja
Niemożliwość do rozpoznawania i rozumienia słów jak i pisemnych tak i drukowanych, a także ideogramów
Atawizm
Atawizm (odwrócenie, powrót) to termin określający ponowne pojawienie się cechy, która nie występowała w kilku
Oksytocyna
Hormon produkowany przez tylny płat przysadki mózgowej. Oksytocyna reguluje skurcze macicy, wydzielanie mleka, a także
Teoria doboru płciowego
Opracowana przez Karola Darwina. Miała na celu wyjaśnienie dziedziczenia i utrwalania cech, które stanowią przeszkodę
Osobowość autorytarna
Charakteryzuje osoby zbytnio podporządkowujące się autorytetom, chłodne i bezrefleksyjne wobec przyjętych norm, preferujące schematyczne działanie,
Eudajmonizm
Cel etyczny i właściwa postawa życiowa, wywodząca się ze starożytności. Można rzec, że jej początek
Zaniedbywanie emocjonalne dziecka
Jawne ignorowanie dziecka, okazywanie mu obojętności objawia się w skrajnych przypadkach zaniedbywania dotyczącego najbardziej dzieci
Histamina
Histamina to neuroprzekaźnik o działaniu pobudzającym, który jest powiązany z występowaniem reakcji zapalnych w organizmie.
Nawyk
Nawyk to nabyty w wyniku powtarzania jakiejś czynności, wzorzec zachowania lub reagowania o względzie dłużej
Cukrzyca
Choroba związana zbyt niskim poziomem insuliny – hormonu, który umożliwia glukozie przenikanie do wnętrza komórek,
Deformacja
Deformacjami określamy niekorzystne zmiany w strukturze funkcjonowania, które pojawiają się jako wynik nowych układów warunków,
Afiliacja
Afiliacja to dążenie do nawiązywania i utrzymywania kontaktów społecznych, które zapewniają jednostce poczucie więzi z
Błędne określenie źródła
Błędne przypisanie źródła naszych wspomnień. Przykładem może być przekonanie, że rozpoznaję mężczyznę, ponieważ spotkałem go
Poczucie własnej skuteczności
Poczucie własnej skuteczności (znane również jako poczucie sprawczości) zostało wprowadzone do psychologii przez Alberta Bandurę
Inteligencja emocjonalna
Podstawą inteligencji emocjonalnej jest zdolność obserwowania, rozumienia i kontrolowania własnych emocji, na której podstawie rozwija
Ekshibicjonizm
Ekshibicjonizm to zachowanie, które często występuje w chartakterze impulsywnym, polegające na obnażaniu swoich narządów płciowych.
Terapia długoterminowa
Długotrwała terapia, trwająca na przykład kilka lat, mająca na celu zmianę struktury osobowości pacjenta. Zwykle
Psychoza poporodowa
Ewoluuje u około 0,1-0,2% kobiet, przeważnie w okresie 2 tygodni po urodzeniu dziecka. Objawy to
Anozognozja
Anozognozja to termin używany do opisania sytuacji, w której osoba nie chce przyznać, że jest
Zaburzenia orientacji przestrzennej
Objawiają się one brakiem orientacji w lewo i prawo na własnym ciele oraz w przestrzennych
Heurystyka „jak to czuję”
Opieranie się na aktualnym nastroju przy wydawaniu i decydowaniu trudnych i całościowych sądów to Heurystyka
Obserwacja
Forma metody diagnostycznej, która polega na badaniu zachowania pacjenta w momencie jego wystąpienia, umożliwiająca wnioskowanie
Rozproszenie
Określenie stosowane w psychoanalitycznej analizie marzeń sennych. Rozproszenie to mechanizm kształtujący treść snu, stanowiący przeciwieństwo
Nekrofilia
Nazwa „nekrofilia” wywodzi się od łacińskich słów „nekros” (martwy) oraz „philia” (skłonność, miłość). Jest to
Fanatyzm
Nieracjonalny zapał, bezrefleksyjne podejście lub ślepe posłuszeństwo wobec określonej ideologii, przekonań czy jednostki.
Omamy
Mówiąc inaczej omamy, to zaburzenia percepcyjne. Występują one w przebiegu psychoz, mogą również być wynikiem
Bierny
Nieczynny, pasywny, w spoczynku. Osoba charakteryzująca się postawą kogoś, kto pozwala, by czynniki zewnętrzne miały
Ja idealne
Oznacza to, jaką osobą człowiek pragnie być. Ja idealne, jeśli jest znacznie różne od Ja
Efekt izolacji
Efekt izolacji, znany również jako fenomen Kolhera-Restorffa, polega na tendencji do lepszego zapamiętywania elementów, które
Klaustrofobia
Klaustrofobia to fobia specyficzna która objawia sie lękiem przed zakmniętymi pomieszczeniami i przebywaniem w nich.
Zaprzeczanie
Obrona siebie przed nieprzyjemną rzeczywistością poprzez niezauważanie jej to jeden z mechanizmów obronnych.
David Wechsler
David Wechsler – amerykański psycholog, urodzony w 1896 roku. Twórca opublikowanej w 1955r. skali inteligencji
Deterioracja
Ogólny spadek sprawności, który występuje w wieku dojrzałym, obejmuje różne sfery funkcjonowania. W szczególności, deterioracja
Arteterapia
Arteterapia (znana także jako arterapia, artterapia, artoterapia, plastykoterapia, terapia malarska, terapia rysunkiem, twórcza terapia) w
Skrypt życiowy
Pojęcie pochodzące z analizy transakcyjnej. Odnosi się do ogólnych przekonań jednostki na temat celu życia,
Czynności myślowe
Procesy poznawcze, umożliwiające jednostce między innymi zdobywanie wiedzy o otaczającym ją świecie. Wśród podstawowych czynności
Czynnik egzogenny
Jeden z czynników chorobotwórczych wyróżnianych w psychopatologii i psychiatrii. Czynnik egzogenny to czynnik związany ze
Osobowość altruistyczna
Cechy osobowości wpływające na gotowość do udzielania pomocy innym.
Sterowanie negatywne
Inaczej awersyjne to rodzaj oddziaływania społecznego, który ma na celu wywoływanie, utrwalanie i zmienianie zachowań
Introwersja
Cecha przeciwna ekstrawersji, charakteryzująca się tendencją do skupiania uwagi i działań „do wewnątrz”, z ukierunkowaniem
Leki trójpierścieniowe
Jedna z grup leków przeciwdepresyjnych. Leki trójpierścieniowe hamują wychwyt zwrotny serotoniny i katecholamin przez neurony
Interakcje społeczne
Wpływanie jednostek na siebie nawzajem w czasie bezpośredniego kontaktu
Systematyczna desensytyzacja
Koncepcja behawiorystyczna wywodzi się z metod terapeutycznych, została opracowana przez J. Wolpego, i wykorzystuje się
Nikotyna
Nikotyna to substancja psychoaktywna obecna w różnych gatunkach tytoniu oraz w śladowych ilościach w niektórych
Hipnoza katartyczna
Początkowo metoda stosowana przez Zygmunta Freuda w celu uzyskania zmiany zachowania, polegająca na rozładowaniu emocji
Negatywizm
Negatywizm to opór, który może przybierać formę czynnego lub biernego sprzeciwu wobec zewnętrznych sugestii, rad