Spis treści
Samoakceptacja co to
Jako psycholożka bardzo często spotykam się z osobami, które – choć z zewnątrz wszystko wygląda dobrze: mają relacje, pracę, rozwijają się – wewnętrznie zmagają się z poczuciem, że nie są „wystarczająco dobre”. Brzmi znajomo? To naprawdę częste i bardzo ludzkie doświadczenie.
Dlatego warto się na chwilę zatrzymać i zapytać: czym właściwie jest samoakceptacja?
Najprościej mówiąc, to umiejętność bycia po swojej stronie. To zgoda na to, kim jesteśmy – z naszymi mocnymi stronami, ale też z niedoskonałościami, błędami, trudnymi emocjami. Bo przecież nie jesteśmy idealni – i nie musimy tacy być.
Samoakceptacja nie oznacza, że niczego w sobie nie zmieniamy. Wręcz przeciwnie – kiedy przestajemy się za wszelką cenę „naprawiać” i zaczynamy traktować siebie z większą łagodnością, pojawia się przestrzeń na prawdziwą, trwałą zmianę. Nie z lęku, nie z poczucia, że „muszę być lepsza”, ale z miejsca troski i autentycznego kontaktu ze sobą.
To także bycie dla siebie dobrym dla siebie – zwłaszcza wtedy, kiedy coś nam nie wychodzi, kiedy czujemy się słabsi, zagubieni, rozczarowani sobą. Samoakceptacja to możliwość zdrowej relacji z samym sobą.
Jak tworzy się samoakceptacja
Samoakceptacja nie pojawia się znikąd.
To coś, co buduje się w nas stopniowo – najczęściej od wczesnych lat życia. Wielki wpływ mają na nią komunikaty ze strony rodziny, nauczycieli, rówieśników. Jeśli jako dzieci czuliśmy się kochani i akceptowani nawet, gdy byliśmy „grzeczni” czy „osiągaliśmy sukcesy”, ale po prostu – tacy, jacy jesteśmy – to łatwiej nam zbudować stabilne poczucie własnej wartości.
Ale jeśli dorastaliśmy w środowisku, w którym często byliśmy krytykowani, porównywani do innych, nagradzani tylko za „bycie najlepszym”, to nic dziwnego, że dziś trudno nam spojrzeć na siebie z łagodnością. Takie środowisko może znacząco wpłynąć na samoocenę, pewność siebie, poziom akceptacji.
W dorosłym życiu samoakceptacja może też zależeć od tego, jak traktujemy siebie na co dzień. Czy potrafimy okazać sobie zrozumienie, gdy jest nam trudno? Czy umiemy odpuścić perfekcjonizm i wewnętrznego krytyka? Czy potrafimy zamiast krytykować siebie, zwrócić się do siebie z życzliwością?
To są pytania, które warto sobie zadawać – nie po to, żeby się oceniać, ale żeby zacząć budować ze sobą bliższą, bardziej wspierającą relację.
Dobra wiadomość jest taka, że niezależnie od tego, z jakiego miejsca startujemy, samoakceptacji można się nauczyć. To proces, który wymaga cierpliwości, ale jest możliwy – i zdecydowanie wart zachodu.
Na ile się kochamy? Wyniki badań
Choć temat samoakceptacji coraz częściej pojawia się w mediach i rozmowach, badania wskazują, że wielu z nas nadal ma z tym duży problem. W jednym z ogólnopolskich sondaży aż połowa osób powiedziała, że kocha siebie – ale tylko niewielka część potrafiła wskazać, dlaczego (badanie „Czy Polacy kochają siebie?”, OnlyBio, 2022).
W innym badaniu większość kobiet przyznała, że nie akceptuje swojego ciała, a wiele z nas przejmuje się tym, jak jesteśmy oceniani przez innych. Wygląd, cechy fizyczne często nie tylko dla kobiet ale i mężczyzn są źródłem kompleksów (TNS Polska dla estetyczny-portal.pl).
Szczególnie trudna sytuacja dotyczy młodzieży. Duża część nastolatków – zwłaszcza dziewczyn – mówi wprost, że nie lubi siebie i nie czuje się wystarczająco dobra (Fundacja UNAWEZA, „Własny Pokój”, 2023).
To wszystko pokazuje, że choć temat samoakceptacji jest coraz bardziej obecny, to w codziennym życiu wielu z nas nadal bardzo trudno spojrzeć na siebie z życzliwością. I właśnie dlatego warto o tym mówić – prosto, szczerze i bez oceniania.
Jak polubić siebie?
To jedno z tych pytań, które wracają w gabinecie niczym bumerang: „Ale jak mam właściwie siebie polubić, skoro tyle rzeczy we mnie mnie drażni?”
Samoakceptacja – to nie jest coś, co przychodzi z dnia na dzień, zwłaszcza jeśli przez lata byliśmy uczeni, że trzeba zasługiwać na akceptację, że trzeba „się poprawić”, żeby być wystarczającym.
Polubienie siebie nie polega na tym, że nagle zaczniemy się zachwycać każdym swoim kawałkiem. To raczej decyzja – często podejmowana codziennie od nowa – że chcę być po swojej stronie. Że zamiast wiecznego oceniania, porównywania, wytykania sobie błędów, spróbuję podejść do siebie z odrobiną łagodności.
Czasem to naprawdę zaczyna się od małych rzeczy: zauważenia, że mam prawo czuć to, co czuję. Że nie muszę być idealna, żeby zasługiwać na odpoczynek. Że moje ciało – nawet jeśli nie pasuje do tego, co widzę na Instagramie – nadal jest moje, dobre, zasługuje na troskę, bliskość, dotyk.
Polubić siebie to trochę jak nauczyć się być dla siebie kimś, komu można ufać. Kto nie zawstydzi, nie skrytykuje od razu, tylko wysłucha, potrzyma, da przestrzeń. I nie – to nie zawsze jest łatwe. Ale to możliwe. I naprawdę warto.
Akceptacja samych siebie przekłada się na osiągnięcie zdrowej samooceny, szczęśliwszego życia, większej pewności siebie. Ma również ogromny wpływ na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Często gdy zaczynamy się akceptować zaczynamy dbać o swoje zdrowie, o wiele łatwiej przychodzi nam regularne dbanie o siebie.
Samoakceptacja jak pokochać siebie
Psychologia dostarcza nam ogrom wiedzy na ten temat, zostało również napisanych wiele książek rozwojowych na ten temat takich jak:
🩷 Jesteś kimś więcej, niż myślisz – Schiraldi Glenn R
🩷 Pokochaj siebie – Wayne W. Dyer
🩷 Jesteś wystarczająca. Jak przestać się porównywać i być sobą – Maja Gunther
Mimo całej wiedzy proces akceptacji samego siebie nie jest łatwy i szybki. Poniżej przedstawiam Ci kilka ćwiczeń które mogą pomóc Ci w budowaniu zdrowego i pozytywnego poczucia własnej wartości.
Samoakceptacja ćwiczenia – Ćwiczenia w procesie akceptacji siebie
Samoakceptacja to proces, który wymaga świadomej praktyki i cierpliwości. Regularne wykonywanie prostych ćwiczeń może znacząco wpłynąć na sposób, w jaki myślimy o sobie. Poniżej przedstawiam kolejne ćwiczenie, które może wspierać Cię w budowaniu łagodniejszej i bardziej wspierającej relacji z samą/samym sobą.
1) Mów do siebie jak do przyjaciółki/ przyjaciela – Często do innych wykazujemy się empatią. Gdy bliskie nam osoby mówią o trudnościach – wspieramy, pocieszamy, słuchamy i nie oceniamy. To właśnie ćwiczenie polega na tym aby w momencie trudnym dla nas zamiast mówić do siebie po prostu źle, zmienić perspektywę na empatyczną dla własnej osoby.
2) Wypisz 3 rzeczy – Badania z zakresu psychoterapii poznawczo-behawioralnej pokazują, że wypisywanie codziennie 3 rzeczy o sobie dobrych, życzliwych w dłuższej perspektywie sprawia podniesienie niskiej samooceny. Takie ćwiczenie ma nas zmusić do pomyślenia o sobie w sposób życzliwy zamiast krytykować się.
3) List do siebie z przyszłości – Znajdź czas dla siebie, usiądź i wyobraź sobie siebie za 5 lat. Napisz list do siebie obecnej/ego, w którym wspierasz, chwalisz, uspokajasz i dajesz dobre rady. To ćwiczenie pomaga budować pozytywną relację z sobą i wyobrazić sobie rozwój, a także łagodzić samokrytykę.
Czujesz, że potrzebujesz wsparcia?
Jeśli próbowałeś/-łaś mierzyć się z tematem sam/-a i czujesz, że twoja praca w obrębie zdrowej relacji ze sobą jeszcze się nie zakończyła. Pamiętaj, że gabinet psychologa lub psychoterapeuty to miejsce w którym znajdziesz wsparcie, wiedzę i techniki by pokonać brak samoakceptacji siebie.
