Spis treści
- Kiedy powinieneś udać się do psychiatry?
- Pierwsza wizyta u psychiatry
- Pierwsza wizyta u psychiatry – co mówić?
- Ile kosztuje wizyta u psychiatry?
- Ile trwa wizyta u psychiatry?
- Pierwsza wizyta u lekarza psychiatry a zwolnienie lekarskie
- Co ile wizyta u psychiatry?
- Czy wizyta u psychiatry zostaje w papierach?
- Jak wygląda wizyta u psychiatry dziecięcego?
Kiedy powinieneś udać się do psychiatry?
Jeśli jeszcze jesteś na etapie zastanawiania się nad tym, czy powinieneś iść do psychiatry, to pamiętaj, że istnieją mocne sygnały do tego, aby umówić się na wizytę. Różnice między psychologiem, psychoterapeutą i psychiatrą są znaczące i powinieneś dowiedzieć się o nich, zanim wybierzesz się do któregoś z nich. Dwóch pierwszych zajmuje się zdrowiem psychicznym, psychiatra natomiast zajmuje się zaburzeniami takimi jak:
- nerwica,
- problemy ze snem,
- zaburzenia erekcji,
- zachowania maniakalne,
- zaburzenia osobowości,
- schizofrenia,
- choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD),
- zaburzenia odżywiania,
- ataki paniki,
- zespół stresu pourazowego (PTSD),
- depresja.
Oczywiście psychiatra przyjmuje również osoby, które wcześniej uczęszczały na terapię do psychologa czy psychoterapeuty, którzy mogą chcieć rozszerzyć proces terapii o pomoc lekarza psychiatry.
Jeśli nie wiesz, czy udać się od razu do psychiatry, najlepszym sposobem będzie umówić się w pierwszej kolejności do psychologa, który potwierdzi Twoje podejrzenia o zaburzeniach psychicznych lub stwierdzi, że w Twoim przypadku wystarczy psychoterapia.
Pierwsza wizyta u psychiatry
Pierwszy kontakt z lekarzem psychiatrą to głównie pytania, które będą padać w Twoją stronę, aby otrzymać pełny obraz sytuacji oraz stanu zdrowia psychicznego. Będą dotyczyć różnych sfer Twojego życia.
Aby jak najlepiej poznać pacjenta, lekarz psychiatra zada pytania o:
- informacje osobiste – podstawowe dane takie jak wiek, płeć (jak się identyfikuje), wykształcenie, praca czy stan cywilny,
- historia rodziny – najważniejsza dla niego będzie informacja czy w Twojej rodzinie występowały poważne choroby psychiczne, uzależnienia czy przedwczesne zgony,
- środowisko społeczne – informacje takie jak status społeczny, zawód członków rodziny oraz występowanie stresujących wydarzeń w rodzinie,
- rozwój w dzieciństwie – przebieg edukacji, dzieciństwo, wady rozwojowe czy zdrowotne i problemy wychowawcze,
- etap dojrzałości i dorosłości – informacje na temat relacji partnerskich, związków małżeńskich, ścieżki rozwoju zawodowego, życia seksualnego, relacji z dziećmi,
- problemy zdrowia psychicznego – istotne informacje takie jak początek i przebieg objawów Twojej choroby psychicznej, wcześniejsze leczenie psychiatryczne i psychoterapeutyczne, informacja o przyjmowanych lekach,
- czynniki stresogenne – czy w przeszłości występowały zdarzenia, które negatywnie odbiły się na Twoim zdrowiu psychicznym, takie jak traumatyczne wydarzenia, trudne sytuacje życiowe,
- obecne objawy – lekarz psychiatra będzie dopytywał o aktualne objawy, przez które zdecydowałeś się na wizytę u niego. Pamiętaj o określeniu nasilenia oraz częstotliwości ich występowania,
- ocena przyczyn występowania problemów ze zdrowiem psychicznym – psychiatra będzie chciał dowiedzieć się, jaką masz ocenę przyczyn swoich problemów i spojrzenie na własną sytuację.
Pamiętaj, że na zadawane pytania powinieneś odpowiadać szczerze. Dzięki temu wspólnie dojdziecie do trafnej diagnozy i określenia odpowiedniego leczenia, co pozytywnie wpłynie na Twoje codzienne funkcjonowanie. Pamiętaj również, że lekarz psychiatra nie ocenia Ciebie jako osoby, a za zadanie ma poprawić Twój komfort życia na podłożu zdrowia psychicznego.
Oczywiście, pacjent nie ma obowiązku odpowiadania na wszystkie pytania, które zostały zadane. Jeśli temat, który został poruszony przez lekarza, jest niewygody dla pacjenta lub jest dla niego jeszcze za wcześnie, by o tym rozmawiać, psychiatra nie może zmusić go do odpowiedzi. Ważne jest jednak, żeby szczegółowa rozmowa na pierwszym spotkaniu pozwoliła na rozszerzenie wiedzy specjalisty na temat badanego.
Po takim wywiadzie psychiatra będzie w stanie podjąć decyzję o dalszych krokach. Może on zdecydować, czy wymagana będzie farmakoterapia (leczenie farmakologiczne), psychoterapia czy też obie formy terapii jednocześnie.
W przypadku leczenia farmakologicznego psychiatra dopasuje dawkę leków oraz będzie monitorować efekty leczenia – stopień nasilenia objawów oraz poprawę funkcjonowania psychicznego.
Czasem zdarzy się również, że psychiatra podczas konsultacji psychiatrycznej zaproponuje przeprowadzenie dodatkowego badania psychologicznego, jeśli zaobserwuje zaburzenia psychiczne o podłożu organicznym lub osobowościowym.
Pierwsza wizyta u psychiatry – co mówić?
Aby psychiatra mógł w pełni zająć się procesem leczenia zdrowia psychicznego, musisz przede wszystkim odpowiedzieć szczerze na wszystkie pytania dotyczące Twoich zaburzeń psychotycznych, a także tych dotyczących życia społecznego.
Jeśli czujesz, że chcesz powiedzieć lekarzowi więcej, niż się zapytał – nie bój się. Możesz przedstawić mu dotykające Cię problemy ze snem, zaburzenia rytmu dobowego, spowolnienie myślenia, unikanie kontaktów interpersonalnych, poczucie bezradności, nadużywanie alkoholu czy substancji psychoaktywnych, myśli samobójcze itd.
Ile kosztuje wizyta u psychiatry?
Średnia cena konsultacji psychiatrycznej w Polsce to 120-150 zł, ale zdarza się, że w większych miastach to koszt 200-250 zł. Zależy to również od stopnia wykształcenia psychiatry. Co oczywistym, wizyta domowa lekarza psychiatry jest droższa i może kosztować 400-500 zł.
Ile trwa wizyta u psychiatry?
Pierwsza wizyta i każda kolejna zależy od Twoich potrzeb, a także problemu, z którym się do niego zgłaszasz. Planując swój kalendarz, załóż, że na konsultację psychiatryczną potrzebujesz około 40-60 minut.
Pierwsza wizyta u lekarza psychiatry a zwolnienie lekarskie
Korzystając z pomocy psychiatry, nie kończy się tylko na konsultacji czy na tym, aby przepisać leki i przekierować na psychoterapię. Lekarz psychiatra ma prawo wystawić zwolnienie lekarskie, jeśli tylko jego pacjent ma objawy depresji lub cierpi na inne zaburzenia psychiczne uniemożliwiające wykonywanie obowiązków zawodowych. Dzięki takiemu zwolnieniu osoba cierpiąca na powyższe choroby psychiczne może skupić się na leczeniu psychiatrycznym i odpocząć. Tym samym zapewnia legalną podstawę do nieobecności w miejscu pracy.
Co ile wizyta u psychiatry?
Okres leczenia u psychiatry zazwyczaj rzadko kończy się na jednym spotkaniu. Jest to proces długofalowy, który wymaga zarówno czasu, jak i zaangażowania z obu stron. Mówi się, że korzystając z opieki psychiatrycznej, należy spotykać się w gabinecie lekarskim co miesiąc. Jednak to, jaka będzie częstotliwość spotkań z psychiatrą, zależy od wielu czynników. M.in. są to:
- stan pacjenta – osoby w ciężkim stadium choroby psychicznej mogą wymagać częstszych spotkań,
- rodzaj sposobu w leczeniu psychiatrycznym – wdrażając nowe leki, lekarz psychiatra może chcieć zwiększyć częstotliwość spotkań,
- widoczne postępy w terapii – przy poprawiającym się stanie zdrowia psychicznego i życia pacjenta i widocznym stosowaniu się do zaleceń lekarza, psychiatra może zdecydować się na zmniejszenie częstotliwości spotkań,
- współistniejące terapie – jeśli pacjent prowadzi w tym samym czasie psychoterapię, częste spotkania z psychiatrą mogą nie być aż tak potrzebne.
Decyzja o częstotliwości spotkań pacjenta z lekarzem jest całkowicie indywidualna.
Czy wizyta u psychiatry zostaje w papierach?
Nie, wizyty u psychiatry nie zostają w papierach pacjenta.
Lekarz psychiatra jest objęty tajemnicą lekarską. Nie może przez to ujawniać kto i na co się u niego leczy. Ze swojego obowiązku utrzymania tajemnicy zawodowej może zostać zwolniony jedynie przez swojego pacjenta lub przez Sąd. Dotyczy to również pełnej dokumentacji lekarskiej.
Jak wygląda wizyta u psychiatry dziecięcego?
Wizyta u lekarza psychiatry dla osób, które nie miały doświadczeń z nim związanych, wiąże się ze stresem i niepokojem zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Z pewnością zostaniesz zapytany o choroby psychiczne występujące w rodzinie, relacje rodzinne czy nałogi. Zazwyczaj pierwsza wizyta odbywa się z rodzicami, aby zebrać szczegółowy wywiad. Weź ze sobą:
- dokumentację medyczną dziecka i przebiegu ciąży,
- opinie psychologiczne dziecka (jeśli posiadasz),
- opinie ze szkoły lub przedszkola,
- osobę towarzyszącą, która będzie opiekować się dzieckiem w czasie rozmowy z psychiatrą.
Lekarz pyta dziecko o to, co czuje, co myśli, dlaczego jest smutne czy nerwowe oraz co powoduje trudności w nauce lub nawiązywanie kontaktów z innymi dziećmi.
Pierwsza wizyta trwa zazwyczaj około 60 minut. Podczas niej lekarz postawi swoją wstępną diagnozę, a następnie zaproponuje odpowiednie metody leczenia – psychoterapia indywidualna czy leczenie farmakologiczne lub obie metody razem. W razie potrzeby psychiatra wystawi również skierowanie na badania, które pomogą mu określić właściwą diagnozę. Umówicie się również na wizytę kontrolną, której zadaniem będzie sprawdzenie skuteczności leczenia (np. po 3-4 tygodniach od pierwszej wizyty).